The Descendants

Aloha shirts en midlife crises

  • Datum 26-01-2012
  • Auteur
  • Gerelateerde Films The Descendants
  • Regie
    Alexander Payne
    Te zien vanaf
    01-01-2011
    Land
    Verenigde Staten
  • Deel dit artikel

In The Descendants gaat Alexander Payne verder op de weg die hij insloeg met About Schmidt (2002) en Sideways (2004) en vertelt een verhaal over een oudere man die de kans krijgt iets zinvols te doen met zijn leven.

Ondanks de overeenkomsten is er ook een groot verschil tussen George Clooneys personage Matt King en de schlemielen die Jack Nicholson en Paul Giamatti zo overtuigend mochten neerzetten in Alexander Paynes twee eerdere films. Matt King heeft geen idee dat hij in zijn leven gefaald heeft, terwijl die twee andere mannen van meet af aan gebukt gingen onder hun mislukkingen. Pas als Matt Kings vrouw na een bootongeluk in een coma belandt, begint het hem te dagen hoezeer hij het leven uit zijn handen heeft laten glippen. Zijn twee openlijk rebellerende dochters van zeventien en tien tonen hem zonder pardon dat hij voldoet aan het cliché van de afwezige vader. In een overbodige en halverwege de film stilletjes afgeserveerde voice-over verwijst hij naar zichzelf als ’the back-up parent’.
Maar niet alleen dat, volgens zijn oudste dochter (zelfverzekerde doorbraakrol van Shailene Woodley) heeft Matt ook als echtgenoot gefaald: zijn vrouw was eenzaam, had een ander en wilde hem verlaten. In een scène die kenmerkend is voor Paynes vermogen om het dramatische met het schrijnend-komische te vermengen, holt een getergde Matt naar een koppel bevriende buren om de beschuldigingen van overspel te checken. Het blijkt te kloppen, iedereen wist het. Behalve hijzelf.

Satirische bite
Niet onbelangrijk is ook dat de film zich afspeelt op de eilanden van Hawaï. Matt is daar de belangrijkste erfgenaam van een paradijselijk stuk land. Maar een roedel neven en nichten — net als Matt voortdurend gekleed in fleurige Aloha-shirts en shorts — wil de grond verkopen aan een projectontwikkelaar. Terwijl Matts echtgenote op sterven ligt, voeren ze de druk op om snel een beslissing te nemen. Tijdens een uitstapje naar het ongerepte stukje natuur dat zijn familie te gelde wil maken, begint voor Matt alles op zijn plaats te vallen.
Alexander Payne ensceneert hier enkele ontmoetingen waarin het drama onderkoeld is en de nadruk ligt op Matts gezicht. Dat is het bekende gezicht van George Clooney: filmster, begeerd vrijgezel en Nespresso-model. Maar ook de acteur die tegelijk glamoureus en alledaags kan zijn. Voortdurend keert Payne met zijn camera terug naar dat gezicht waarop strijdige emoties om voorrang vechten. De met een Golden Globe bekroonde Clooney slaagt erin om Matts verschijning ondanks zijn ongepast vrolijke uitdossingen niet te laten doorslaan naar het potsierlijke. Ondersteund door een uitstekend acteursensemble laat Clooney zijn personage uitgroeien tot een man die in staat is met zijn gezin en met het aan hem toevertrouwde erfgoed opnieuw te beginnen.
Maar hoe bevredigend de film dramatisch ook is uitgewerkt, The Descendants mist de satirische bite die About Schmidt en Sideways zo bijzonder maakten. Payne rondt alles te keurig af. Dat maakt de film toegankelijk en levert de maker ongetwijfeld prijzen op. Maar met wat meer rafelrandjes en onuitgewerkte dilemma’s had de film aan bezieling gewonnen.

Fritz de Jong