THE BRAVE

Johnny Depp is de zoveelste acteur die de rol van regisseur op zich neemt. Zijn debuutfilm The brave, waarin hij zelf de hoofdrol speelt, werd op het Filmfestival in Cannes dit jaar met boegeroep ontvangen. Niet ten onrechte, zo blijkt. Het gegeven is prikkelend en de bedoelingen zijn goed, maar als geheel is de film zo naïef dat de dramatiek van het verhaal volledig verdwijnt.

The brave gaat over de jonge Amerikaanse Indiaan Raphael, een loser in de wereld van de selfmade men. Samen met vrouw en twee kinderen woont hij in een caravan aan de voet van een vuilnisbelt, middenin een stoffige woestijn. Een prachtige locatie voor een verhaal over Indianen. Raphael wil de situatie van zijn gezin graag verbeteren, maar het lukt niet. Hij is aan de drank, kan geen baan vinden en heeft al vaak in de gevangenis gezeten. In een wanhopige poging om zijn gezin tot nut te zijn, verkoopt hij zijn leven aan McCarthy, een mysterieuze Engel des Doods (Marlon Brando), die hem zal martelen en doden voor de camera ten behoeve van een zogenaamde snuff-movie.

Overduidelijk
Dit uitgangspunt maakt nieuwsgierig. Als je het leest vraag je je af hoe een persoon denkt die zoiets doet. Maar de film mist echter een interessante visie. Over Raphaels motivatie, zijn angst of zijn twijfels over zijn besluit komen we niets te weten. De lange shots waarin hij ernstig voor zich uit kijkt suggereren wel dat er veel in hem omgaat, maar dat blijkt verder nergens uit. Dat is teleurstellend, want het verhaal blijft zo nogal eendimensionaal. Het is een serie broeierige en sfeervolle beelden, die inhoudelijk weinig te vertellen heeft.
Het publiek wil meer weten. Volgens het verhaal offert Raphael zich op uit liefde voor zijn gezin, maar dat is niet bevredigend. Je zou willen weten wat dat voor liefde is, die mensen bij elkaar houdt ondanks alle moeilijkheden die zij hebben gehad. Op wat voor manier heeft een man lief, die al jaren een werkloze alcoholist is en woont in de rotzooi die anderen weggooien? Dat is iets anders dan de liefde van een achttienjarige, zou je denken.

Eerlijk geld
In The brave lijkt het allemaal hetzelfde. Het verleden is snel vergeten als Raphael na zijn bezoek aan McCarthy met veel geld thuiskomt. Zijn vrouw wantrouwt de herkomst van dat fortuin wel eventjes, maar is er snel van overtuigd dat het ‘eerlijk geld’ is. Zo is het ook in Raphaels relatie met zijn kinderen. Het maakt niet uit hoe het vroeger was. Papa doet weer aardig, dus alles is okay.
In de zeven dagen voor hij sterft is Raphael inderdaad een ideale vader en een ideale echtgenoot. Hij heeft plotseling aandacht voor zijn gezin. Hij praat met zijn kinderen en doet spelletjes. Het is alsof hij na zijn besluit om dood te gaan ineens in staat is om een ander mens te zijn. Het verleden waarin hij geen aandacht had voor zijn kinderen, zoals in de film wordt gesuggereerd, wordt moeiteloos uitgewist.
Dat maakt zijn karakter leeg en zijn relaties met anderen ongeloofwaardig. En daarmee verdwijnt ook de dramatiek van de film. Als een persoon geen karakter meer heeft, is het ook niet zo erg dat hij doodgaat. De romantisch bedoelde vrijscène bijvoorbeeld, met Raphael en zijn vrouw op een berg in de rode avondzon, verliest zijn speciale gevoeligheid zonder dit afschrikwekkende vooruitzicht. Het wordt een scène die evengoed in een film over een tienerliefde had gepast. Het is een inwisselbare liefde, niet een liefde die bestaat tussen deze twee mensen met hun eigen geschiedenis, toekomstbeeld en specifieke problematiek.

Amerikaanse droom
Deze verbeelding van mensen, hun beslissingen en hun relaties doet erg naïef aan. Maar die naïviteit heeft ook iets interessants. Dat komt omdat deze visie zo door en door Amerikaans is. In de Verenigde Staten denken veel mensen nog steeds dat iedereen, onafhankelijk van zijn herkomst, alles kan worden wat hij wil. In de film overheerst dat geloof ook. Raphael ‘herschept’ zijn eigen leven in de laatste zeven dagen die hem resten. Hij wint meteen het respect van zijn vrouw en kinderen, alsof hij het nooit was kwijtgeraakt. Een heel leven vol alcoholisme, ruzie en misdaad verdwijnt in hun herinnering als sneeuw voor de zon.
In het oude Europa geloven we daar niet zo in, maar in de jonge Verenigde Staten blijft die geschiedenisloze visie op mensen verbazend springlevend. Dat Johnny Depp er ook in gelooft is wat dat betreft niet zo raar. Jammer is het wel, want het gegeven van de film was veelbelovend en had mooi uitgewerkt kunnen worden. De plaatjes zijn fraai en het ligt dan ook niet aan cameraman Vilko Filac, die Depp nog kende van zijn werk in Arizona dream van Emir Kusturica. Aan Marlon Brando ligt het evenmin: met zijn minimale bijrol maakt hij zijn reputatie als onbegrijpelijk mompelende griezel meer dan waar.

Simone van der Burg