Tantas almas

Meanderend als de rivier waarin de doden zijn gedumpt

Blauwtinten voeren de boventoon in Tantas almas, een ingetogen Colombiaans drama over de nasleep van paramilitair geweld. De film meandert als de rivier waarin hoofdpersonage José de kost verdient als visser, en waarin de lichamen van zijn twee zoons zijn gegooid door de extreemrechtse paramilitaire groepering Autodefensas Unidas de Colombia (AUC) die rond de eeuwwisseling ontstond en jarenlang het platteland van Colombia terroriseerde.

Tantas almas (‘zoveel zielen’) presenteert een odyssee op en langs een rivier, ondernomen door een man die bereid is de dood in de ogen te kijken, maar zelf nog niet klaar is om te sterven. Het is een verhaal over een man die veel verloren heeft, maar niet genoeg om niets meer te verliezen te hebben. Hoewel hij het risico loopt zijn missie – zijn overleden zoons uit het water halen en ze een fatsoenlijke begrafenis geven – met de dood te bekopen, komt deze missie niet voort uit een drang tot zelfvernietiging.

“Zij hebben de duivel aan hun kant, en jij hebt niets”, zegt iemand die hij onderweg tegenkomt. Dat blijkt niet helemaal waar te zijn. Hij heeft zijn eer, maar ook – en dat is wat uiteindelijk naar voren komt in deze langzame vertelling – de mensen die hij onderweg tegenkomt, die bereid zijn hem met zijn zoektocht te helpen.

Het verleden van filmmaker Nicolás Rincón Gille in documentairefilms schemert door in Tantas almas. Rincón Gille maakte al eerder drie documentaires over het paramilitaire geweld in Colombia. Hij filmde Tantas almas met non-professionele acteurs die zelf slachtoffer zijn geweest van de AUC. De pijn die op de gezichten af te lezen valt, is daarmee echt.

De film gebruikt een observerende stijl, met wijde shots van de Colombiaanse rivieroevers. Vooral de nachtbeelden zijn adembenemend, met hun verschillende tinten diepblauw, soms bijna tegen het zwarte aan, afgestoken tegen het geel van dorre bladeren, zandduinen, kampvuur en kledingstukken.

Wanneer de acteurs met elkaar communiceren, valt hun gebrek aan formele training soms op. Het zijn daarom vooral de stilzwijgende en eenzame scènes van Tantas almas die indrukwekkend zijn.