Society of the Snow

Zelfs met de wetenschap dat personages deze rampenfilm zullen overleven, is de kans groot dat je de filmervaring met verkrampte spieren ondergaat. J. A. Bayona levert precies die welhaast zintuiglijke ervaring die je bij dit genre verwacht.

45 jonge, Uruguayaanse rugbyspelers en hun reisgenoten stappen in een regeringsvliegtuig richting Chili voor een belangrijke wedstrijd. De toekomst lacht deze jongvolwassenen toe, in die oktobermaand in 1972. Omdat deze waar gebeurde geschiedenis al vaker verfilmd is, weet iedereen wat er te gebeuren staat: hun toestel stort neer, ergens in het dik besneeuwde Andesgebergte. Op vierduizend meter hoogte en onvindbaar voor reddingsteams.

En dan begint het eigenlijke verhaal over dit wereldberoemde freak accident: 29 passagiers overleefden de crash, maar ze bevonden zich in barre omstandigheden die amper met het leven verenigbaar waren. Hoe zij dan toch 72 dagen overeind bleven? Door samen te werken, inventieve oplossingen te bedenken om warm en veilig te blijven en door het vlees te eten van de arme zielen die het ongeluk níet overleefden. Wat blijft er onder die omstandigheden over van je menselijkheid?

Er verschenen meerdere documentaires en speelfilms over dit bizarre verhaal, met als opvallendste Alive (Frank Marshall, 1993) met Ethan Hawke en Josh Hamilton in de hoofdrollen en Stranded (Gonzalo Arijon, 2007), winnaar van o.a. de Joris Ivens Award op IDFA. Interessant zijn niet slechts de pure overlevingsstrategieën, maar ook de ethische en morele kwesties van de gestrande reizigers.

Helse stormen
J.A. Bayona, die eerder onder meer het tsunami-overlevingsdrama The Impossible (2012) regisseerde, neemt ruim de tijd voor deze verfilming van Pablo Vierci’s boek La sociedad de la nieve (2009). Hij kiest voor weidse shots van stilstaande blauwe luchten, indrukwekkende wolkenpartijen en oneindige ijsmassa’s. Ook neemt hij tijd om in het wrak te zijn, met steeds zieker wordende jonge mensen die complexe levensgesprekken moeten voeren. Deze sequenties tezamen zorgen voor de broodnodige visuele en auditieve rustpunten. Want ze worden versneden met extreem heftige actie, neerstortende machinerie en helse sneeuwstormen.

Er wordt gewerkt met prima special effects en soms opvallende hard cuts: de montage is effectief en modern. Tenzij je thuis een levensgroot beeldscherm hebt, voorzien van de beste geluidsinstallatie, is een bioscoopbezoek hier de moeite waard. Het knalharde sound design is bijna voelbaar; bioscoopstoelen trillen mee bij het neerstorten en de lucht in de zaal lijkt zich regelmatig te verplaatsen. Na anderhalf uur kun je zomaar ontdekken dat je al die tijd de spieren hebt aangespannen, de handen geklauwd.

Dat komt niet alleen door de actiescènes, maar ook door doeltreffende, schurende momenten. Op enig moment weet de gestrande groep een radiootje aan te zwengelen. Opluchting vloeit rijkelijk. Ze vallen middenin een nieuwsbericht, waarin net hun crash besproken wordt. De autoriteiten hebben, zo klinkt het, besloten de zoektocht te staken. De combinatie van het horrornieuws dat er voorlopig helemaal níemand gered gaat worden, met op de achtergrond een soundtrack van vrolijke, onnozele reclamedeuntjes na het radiojournaal, vormt een van de vele mokerslagen. De gedragen, melodramatische soundtrack tegen het einde van de film, zullen we Bayona vergeven.