Sibel

Op jacht naar zelfbevrijding

  • Datum 25-02-2020
  • Auteur Giselle Defares
  • Thema Filmkrant 429
  • Gerelateerde Films Sibel
  • Regie
    Çagla ZencirciGuillaume Giovanetti
    Te zien vanaf
    05-03-2020
    Land
    Turkije, 2018
  • Deel dit artikel

De beklemmende sociale structuur van een kleine gemeenschap op het Turkse platteland beknot vrouwen in hun zelfexpressie. Een doofstomme jonge vrouw wrikt zich los uit de voorgeschreven mal en is de enige die haar eigen stem vindt in de verstikkende omgeving.

In Kusköy, een afgelegen dorp in het Pontische gebergte in de noordelijke provincie Giresun in Turkije, is een oude taal overgegeven van generatie op generatie. De fluittaal bestaat uit verschillende toonhoogtes en melodische lijnen die het Turkse vocabulaire weergeven. Het is voor de dorpelingen een makkelijke manier om te communiceren over de wijde hazelnootboomgaarden en glinsterende theevelden.

Twintiger Sibel (een expressieve rol van Damla Sönmez) is de oudste dochter en de oogappel van de alleenstaande vader, en het lokale dorpshoofd, Emin. De fluittaal is voor Sibel de enige manier om met anderen te communiceren. Ze heeft relatieve vrijheid vergeleken met haar jongere zusje, Fatma. Buitengesloten door de dorpelingen, die volharden dat ze vanwege haar beperking ongeluk brengt, hoeft Sibel niet aan de verwachtingen te voldoen. Ze draagt geen hoofddoek, maar wel een geweer. Tijdens de jacht, op de illustere wolf die rondzwerft op het platteland, wordt de jonge vrouw in het kreupelhout aangevallen door Ali, een mysterieuze gewonde man, wiens aanwezigheid een omwenteling ver­oorzaakt in haar monotone leven.

De ogenschijnlijke stille opstand van Sibel ontvouwt zich langzaam. De ruige schoonheid van het dorp verbergt een samenleving die wordt geregeerd door de strikte codes van familie-eer, patriarchale waarden en bijgeloof. De jonge vrouw is naarstig op zoek naar de wolf. Het roofdier staat symbool voor haar angst voor de buitenwereld die ze wil overwinnen. Haar intense gedrevenheid om het beest te vangen geeft haar drang naar acceptatie weer. Hoewel filmmakers Çagla Zencirci en Guillaume Giovanetti de grenzen van de realiteit vervagen, geeft de film zich niet volledig over aan parabels, maar blijft het een realistisch kader geven.

“Je hebt je familie onteerd, en het leven van je zus geruïneerd”, briest Emin. De non-­verbale patstelling die volgt is het moment dat Sibel inziet dat ook haar geliefde vader haar vrouwelijke zelfbeschikking de kop in wil drukken. Het is een prachtig moment waarop de jonge vrouw besluit voor zichzelf te kiezen. Het wordt versterkt door de cinematografie van Eric Devin die met de camera dicht op de huid zit van de ontluikende persoonlijkheid.  Sibel is een portret van een jonge vrouw die het juk van het patriarchaat van zich afwerpt en haar eigen identiteit omarmt.