Safe Place

De Kroatische regisseur en scenarist Juraj Lerotić speelt zelf de hoofdrol in zijn hartverscheurende debuut over de bittere nasleep van een mislukte zelfdodingspoging, een gebeurtenis die daadwerkelijk plaatsvond in Lerotić’ familie.

Als het jongere broertje van The Death of Mr. Lazarescu (2005) toont Safe Place (Sigurno mjesto) het morele falen van de Kroatische samenleving. Net als in Cristi Puiu’s meesterwerk over een stervende Roemeense man die langs talrijke bureaucratische obstakels moet om überhaupt opgenomen te worden in een ziekenhuis, zien we hier de institutionele onverschilligheid van een land dat te weinig omkijkt naar haar kwetsbaarste burgers.

Debuterend regisseur en scenarist Juraj Lerotić weet er veel van: het scenario voor Safe Place, over de nasleep van een mislukte zelfdodingspoging, is gebaseerd op een gebeurtenis uit zijn eigen familie. Om het autobiografische element extra kracht bij te zetten, speelt Lerotić zelf de emotioneel en fysiek uitdagende hoofdrol.

Aan het begin van Safe Place beukt zijn personage Bruno door de voordeur van het appartement van zijn broer Damir (Goran Marković) en treft hem daar bloedend op de grond. Als de ambulancebroeders arriveren, begint de bureaucratische nachtmerrie.

Om te beginnen mag Bruno niet mee in de ambulance, dus sprint hij naar het nabijgelegen ziekenhuis. Dokters, zusters en politieagenten zijn daar drukker met het ondervragen van alle betrokkenen – “Heb je ingebroken? Wie heeft het bloed weggeveegd?” – dan met het verlenen van zorg. De strak gecomponeerde kaders van cameraman Marko Brdar, in een ongebruikelijke 5:3-verhouding, benadrukken het verstikkende milieu waar Bruno constant doorheen moet beuken om er voor zijn broertje te zijn.

Er zitten een paar spannende wendingen in Safe Place, waarin de familie van Zagreb naar Split vlucht, weg van zorgloze zorginstellingen. Daar slaat de onzekerheid en ook de ambivalentie toe, want hoe zet deze familie het leven van de suïcidale en verwarde jongen weer op de rails? Met de desolate architectuur van Split als achtergrond verbeeldt Lerotić de emotionele afgrond waar Damir omheen cirkelt. Dat deze hyperpersoonlijke film met zo’n scherpe blik haar pijlen richt op zulk institutioneel falen is een klein filmisch wonder te noemen.