Rocketman

Elton John is een punkicoon

  • Datum 29-05-2019
  • Auteur Hugo Emmerzael
  • Gerelateerde Films Rocketman
  • Regie
    Dexter Fletcher
    Te zien vanaf
    30-05-2019
    Land
    Verenigd Koningkrijk, Verenigde Staten, 2019
  • Deel dit artikel

Rocketman zet recht wat Bohemian Rhapsody krom trok: eindelijk een studiofilm waarin een gay-icoon echt homoseksueel mag zijn. Bovendien weet Dexter Fletcher in zijn Elton John-biopic de meeste clichés van de muzikantbiografie te vermijden. Bij vlagen zorgt hij er zelfs voor dat het leven van Elton John alle andere studiofilms overstijgt.

Het belangrijkste dat je over Dexter Fletchers Rocketman moet weten is dat deze biografiefilm over rockster Elton John geen van de abominabele fouten bevat die Bohemian Rhapsody zo onkijkbaar maken. Zelfs als die film u beviel, kunt u het zo zien: Rocketman kan alleen maar beter zijn.

In tegenstelling tot de Freddy Mercury-biopic van vorig jaar is deze film over een minstens even belangrijk queericoon bijvoorbeeld niet homofoob. Elton John (enerverend gespeeld door Taron Egerton) komt al vroeg uit de kast en mag van scenarist Lee Hall zijn homoseksualiteit blijven verkennen. In de tedere regie van Fletcher zien we hem zelfs (bijna) expliciet vrijen. Dit is lichtjaren verwijderd van de stiekeme achterafseks waarnaar gehint wordt in Bohemian Rhapsody. Het is tekenend voor de verschillen tussen deze films: de Elton John van de film lijkt op de echte Elton John, in plaats van dat een gekuiste versie van wie hij hoort te zijn volgens zijn overlevende bandleden wordt gepresenteerd, zoals in de Queen-film.

Dan is er nog het niveau van het filmmaken, dat astronomisch hoog is vergeleken met Bohemian Rhapsody. Die film werd geteisterd door horkerig spel en een schrijnende montage. De vakkundigheid van Rocketman bevestigt de vermoedens dat het Bryan Singer was die dat project pontificaal verknalt heeft. De controversiële regisseur was al jaren in het nieuws vanwege terugkerende getuigenissen van mannen die claimen dat ze als jongen door hem misbruikt zijn. Alsnog had hij de voorkeur van Queen-leden Brian May en Roger Taylor die als uitvoerend producenten aan Bohemian Rhapsody meewerkten. Middenin de productie is Singer echter van het project gezet wegens “onenigheden op de set”. Terwijl indie-regisseur Dexter Fletcher (Eddie the Eagle) al bezig was met Rocketman werd hij ingevlogen om de brokstukken bij elkaar te rapen.

Met Rocketman heeft hij een vliegmachine gebouwd die het wat sleetse genre van de rocksterbiografiefilm weet te overstijgen. Met dank aan Elton John natuurlijk, die als prima donna van de glamrockscene overvloedige filmische potentie heeft. In de openingsscène van de film strompelt hij al in een sprankelend, feloranje duivelskostuum een Anonieme Alcoholisten-meeting in – toch een biografiefilmcliché waar ook deze film niet aan ontsnappen kan. Een van de fijnste dingen aan Rocketman is hoe Elton Johns modegevoel zich blijft ontwikkelen. Van roze zonnebrilletjes naar larger than life kostuums: hij wordt Glam met een hoofdletter G. Is er, met al die aandacht voor glitters, franjes, kleuren en plooien, een beter muziekgenre om in film te verbeelden?

Associaties met Todd Haynes’ glamrockklassieker Velvet Goldmine (1998) zijn daarom onvermijdelijk. Die film, losjes gebaseerd op de levens van David Bowie en Iggy Pop, blijft onovertroffen, omdat die echt radicale punten durft te maken over hoe queerness een voortstuwende kracht in de popmuziek is geweest. Muziekcriticus Mark Fisher schreef al hoe glam de echte voorloper is van punk: een manier voor Britten van de arbeidersklasse om het hele klassensysteem te overstijgen en een wereld te bouwen waarin hun eigen regels gelden. Velvet Goldmine heeft precies dat idee in film verwerkt en laat daarmee zien dat homoseksualiteit ook punk is: een staat van zijn die de hegemonie van de muziekindustrie en de wereld daaromheen systematisch verwerpt.

Zo radicaal is Rocketman niet, maar het gaat niet te ver om te stellen dat deze film punk is op zijn eigen manier. Elton John is punk in de manier waarop hij de dominante rockconventies van de hippiebeweging verwierp. Rocketman is ook punk. Al is het maar omdat deze studiofilm dingen durft te filmen die andere films van hetzelfde formaat uit gemak (of uit angst) buiten beeld laten.