RHYTHM IS IT

De documentaire Rhythm is it laat zien hoe een groep gedemotiveerde, onhandige pubers onder leiding van een choreograaf een dansstuk instudeert. Het blijkt een moeizame weg.

Choreograaf Royston Maldoom en dirigent Simon Rattle weten van kinds af aan dat hun grote passies respectievelijk dans en muziek zijn, terwijl de meeste van de 250 pubers waarmee de twee mannen het dansproject met Stravinski’s ‘Le sacre du printemps’ opzetten, waarschijnlijk niet eens weten wat passie is. Maar ook niet wat concentratie is, of stilte. Dat zijn dan ook de eerste twee zaken die ze moeten leren, in week één van het 45 dagen durende project. Filmmakers Thomas Grube en Enrique Sánchez Lansch volgen de groep bij de repetities en registreren de soms bijna wanhopige pogingen van Maldoom om de groep te krijgen waar hij wil. We zien de kinderen giechelend rondlopen, stoer en ongemakkelijk.
De structuur van de groep is onmiddellijk duidelijk: wie zijn de clowns, wie de serieuze ‘nerds’. Maldoom blijkt hier een zintuig voor te hebben, en bezit bovendien de capaciteit de onderlinge sociale structuren en karaktereigenschappen van de kinderen bloot te leggen. Martin (19) heeft het zichtbaar moeilijk. Hij heeft een grote aversie tegen het aanraken van andere mensen. Maar Maldoom zegt tegen zijn collega-choreograaf: "Martin heeft angst in zijn ogen, maar hij is briljant."

Wantrouwen
De film roept de vraag op waarom de choreograaf al die moeite doet. Waarom zoveel energie steken in het overtuigen van de kinderen van de schoonheid van zijn eigen passie, terwijl het onbegonnen werk lijkt? Waarom Martin confronteren met de dingen die hij niet kan? Maldoom lijkt ze er in eerste instantie geen enkel plezier mee te doen, en dat doet je al snel vermoeden dat hij uit is op eigen succes en aandacht. De leraren van de school houden er ook hun eigen ideeën over het project op na. "De kinderen hebben duidelijk hun grenzen bereikt," zegt één van de docenten in week drie.
Toch maakt eventueel wantrouwen van de kijker jegens Maldoom al snel plaats voor een ander idee. De dansles van Maldoom, of in ieder geval het kijken naar deze film zou verplichte kost moeten zijn voor alle middelbare-schoolkinderen. Want waar Maldoom op hamert is zelfvertrouwen, en dat is iets waar het de meeste leerlingen in de film aan lijkt te ontbreken. Gedurende de film zien we het optimisme groeien, zowel bij de kinderen als bij Maldoom.
Grube en Lansch vervallen helaas soms in sentimenteel gedoe. Maldoom vertelt over zijn eigen jeugd en over heden, verleden en het kind, en soms slaat dat door in een te hoog EO-kippenvelgehalte. Maar misschien is het onderwerp wel niet te verfilmen zonder kippenvelmomenten, misschien is het onderwerp wel dusdanig ontroerend dat dit onmogelijk is. Rhythm is it is geen hoogstandje wat betreft beeld of montage. Het onderwerp en de discussies die de camera vastlegt, zijn echter voldoende om er een bijzondere film van te maken. Bovendien is de laatste scène waarin het uiteindelijke resultaat wordt gefilmd, van de groep op het podium met het orkest, fantastisch. Helemaal als je in je achterhoofd houdt hoe de kinderen ruim een maand eerder in een tl-verlichte gymzaal houterig heen en weer renden.

Lotte de Wit