Reflet dans un diamant mort

Wie Laissez bronzer les cadavres van Hélène Cattet en Bruno Forzani zag, weet hoe knotsgek ze met het spionagegenre omgaan. Het kan dus nog extravaganter.

Herken je dat gevoel dat je anno 1962 net een casino aan de Côte d’Azur hebt overvallen en met je Aston Martin over slingerende bergwegen met hoge snelheid ontsnapt terwijl het zonlicht in de achteruitkijkspiegel over het glinsterende water tintelt? En je nooit meer je voet van het pedaal zult halen omdat dit de droom is van cocktails en intriges? Van strakke smokings en verborgen wapens in jarretels van femmes fatales? En dat het er niet toe doet of het allemaal echt is of een droom?

Dat gevoel drijft de films van Hélène Cattet en Bruno Forzani, makers van labyrintische composities van overbekende elementen uit het spionagegenre. Niet de gure Oost-Europese variant waarin gemankeerde spionnen gedesillusioneerd West-Berlijn binnenstrompelen, of de kapotte-sokken-­variant van Slow Horses (2022-). Nee, de mediterrane variant, waarin je een film kunt openen op een strand waar de camera door een glas testosteron – geschud, niet geroerd – naar een prachtige vrouw in bikini kijkt.

De oudere man in de openingsscène is John D., een voormalig spion die zijn nadagen comfortabel slijt aan de Côte d’Azur en elke dag op een vast tijdstip naar een zonnebadende vrouw op het strand komt kijken, die toevallig zijn buur in het hotel is. Of hij echt ooit een spion was of dat hij zijn verstand aan het verliezen is of dat hij is gehypnotiseerd door een meestercrimineel die mensen laat denken dat ze het leven van een spion leiden, zoals later wordt gesuggereerd, is een vraag die Cattet en Forzani onbeantwoord laten en waar we ook nooit het antwoord op hoeven weten.

In plaats van keurig alles af te ronden serveren zij flarden uit sixties James Bond-films, Feuillade’s Les Vampires (1915), Mario Bava’s Danger: Diabolik (1968) en andere heistfilms. Ze deconstrueren de heistfilm niet zoals Godard deed in Bande à part (1964), maar dippen hem in lsd en draaien het volume naar elf. Meer kleur, meer glinsterende diamanten en meer dubbelspel in een wereld waar de zon nooit achter de wolken verdwijnt. Alle mannen hebben goedgebruinde koppen met de gelaatstrekken van klassieke sterren, alle vrouwen zijn scherp als stiletto’s.

Als je de weg kwijtraakt in het labyrint dat Cattet en Forzani creëren: dat is precies de bedoeling. De overgrote meerderheid van films is doodsbenauwd om de kijker kwijt te raken. Hier willen de makers juist dat je houvast verliest. Dat je je overgeeft aan de 87 minuten visuele overprikkeling en hun spel van verleiding ondergaat. Wat een feest.