PIEDRAS

Piedras, het regiedebuut van de Spanjaard Ramón Salazar, vervlecht de levens van vijf gekwelde vrouwen. Via hun schoenen laat hij zien hoe ze in het leven staan.

In sloffende pantoffels of wankelend op gestolen hoge hakken: hoe wij in het leven staan is soms letterlijk af te lezen aan het schoeisel dat we dragen. Dat is het uitgangspunt van Piedras, de debuutfilm van de jonge Spaanse regisseur en schrijver Ramón Salazar. Hij introduceert zijn vijf vrouwelijke hoofdpersonen met een tekst die vertelt wat voor schoenen zij dragen en hoe zij zich strompelend of sjokkend, wankel of solide voortbewegen over hun levenspad. Die weg bestaat uit en ligt vol met ‘piedras’, stenen. Het zijn de brokstukken waaruit wij het leven opbouwen, zegt Salazar zelf: liefde, gezin, werk. Sommige van deze stenen zijn zo groot, of zo onhandig neergelegd, dat er voor andere dingen geen ruimte over is — zoals voor jezelf. De vrouwen in Piedras worstelen met de plek die zij zichzelf in hun eigen leven hebben toebedeeld.
Dagelijks breidt de elegante Isabel haar exclusieve schoenencollectie verder uit: met shoppen geeft ze haar lege leven vulling. Maar ze weet heel goed dat Gucci geen vervanger is voor de liefde die ze niet krijgt van haar rijke, gevoelloze echtgenoot. Uit zelfhaat pijnigt ze zich door haar muiltjes steevast een maat te klein te kopen. Maricarmen heeft geen geld, geen tijd en geen designerhakken: zij moet de taxi besturen die haar overleden man heeft achtergelaten én zijn kinderen opvoeden; dat gaat het best op onooglijke pantoffels. Ze is zo druk met overleven dat ze geen ruimte heeft om te bedenken wat ze eigenlijk zelf wil. Waar Maricarmen een reden heeft is het bij de overige vrouwen minder duidelijk waarom zij hun ellende zo passief ondergaan.

Wekker
Wachten doen de vijf vrouwen allemaal. Wachten tot ze worden gedumpt, tot ze een prins op het witte paard ontmoeten, tot ze weer echt kunnen gaan leven. Zelf hebben ze geen controle over hun eenzame levens. Net als zijn hoofdpersonen is de film het hele middelste, lange uur zoekende, niet wetend in welke richting de bevrijding ligt. Scènes komen snel en verdwijnen nog sneller, zonder dat personages of plot een ontwikkeling doormaken. Pas aan het slot gebeurt er wat en dan buitelen de ontwikkelingen plotseling over elkaar heen. Willekeurig schakelt Salazar tussen de vijf verschillende levens, die hij verbindt met nogal opzichtig gemonteerde bruggetjes (een wekker gaat tegelijk af in twee slaapkamers). De schoeiselsymboliek begint te knellen en voelt op den duur gezocht aan. Die gekunstelde constructie maakt het moeilijk mee te voelen.
Piedras, in 2002 genomineerd voor een Berlijnse Gouden Beer, is vaak vergeleken met Magnolia, maar het palet van de vijf vervlochten levens mist de epische intensiteit waardoor Paul Thomas Andersons drama zo’n emotionele dreun werd. Ramón Salazar staat dichter bij het melodrama van vrouwenfilmer Pedro Almodóvar. Maar waar Almodóvar zich overgeeft aan het sentiment en van zijn kijkers vanaf het begin eenzelfde overgave verlangt, daar moet je bij Piedras wel heel lang wachten tot het drama op gang komt. Als na twee uur de tranen eindelijk de ruimte krijgen moeten ze van te ver komen om ook bij de kijker nog rijkelijk te kunnen vloeien.

Rik Herder