Petite maman

Nelly van acht ontmoet haar mama als kind

Petite maman

Als opvolger van het magistrale Portrait de la jeune fille en feu komt Céline Sciamma met het buitengewoon bescheiden Petite maman, waarin een meisje de kinderversie van haar moeder ontmoet.

Na haar hele jonge leven door mij en haar moeder gevoerd te zijn, nam mijn dochter van anderhalf vorige week resoluut een vork in haar hand om mij een hap te voeren. Ze probeert het steeds, de laatste tijd, op allerlei manieren: de rollen omdraaien. Papa helpen, zelf doen: tussen die twee uitersten laveert haar leven.

Het is een inhaalslag die nooit te maken is, natuurlijk – ik blijf nu eenmaal een paar decennia voorsprong houden, zoals ik zelf mijn eigen ouders nooit bij zal kunnen lopen. Maar in Céline Sciamma’s Petite maman is dat precies wat er gebeurt: moeder en dochter komen op gelijke voet. In het bos rond haar oma’s huis stuit de achtjarige Nelly op een meisje dat er exact zo uitziet als zij. Het blijkt de jonge versie van haar moeder Marion.

Sciamma verspilt geen tijd aan uitleg over hoe die ontmoeting tot stand komt, of wat de regels en oorzaken van deze tijdreis zijn. Het gebeurt gewoon en wij accepteren dat. Het past uitstekend bij de kinderlijke blik op de wereld die de film consequent kiest. Want voor Nelly is er zo veel in de wereld dat onverklaarbaar of niet te vatten is. De recente dood van haar oma, om maar iets te noemen. Voor haar is de ontmoeting met haar jonge moeder niet iets raadselachtigs of iets dat uitleg behoeft; het is gewoon iets wat ze meemaakt. Door die accepterende blik te volgen, maakt Sciamma ruim baan voor de prachtige, intieme, kleine observaties die haar gewoon-buitengewone ontmoeting mogelijk maakt. Observaties over kind-zijn en ouder-zijn, over wie er eigenlijk voor wie zorgt, over toekomstbeelden en dromen over het verleden.

Zoals de titel al suggereert is Petite maman een opvallend bescheiden film, zeker in vergelijking met Sciamma’s vorige werk, het magistrale Portrait de la jeune fille en feu (2019). Klein verhaal, kleine cast, klein gedraaid, met kleine drama’s en kleine emoties. Maar de uitwerking is groots. In een persconferentie tijdens het filmfestival van Berlijn, waar Petite maman afgelopen februari (virtueel) in wereldpremière ging, vertelde Sciamma dat ze haar films steeds meer probeert te zien als een gesprek met het publiek, in plaats van een monoloog die zij afsteekt. In die opzet is ze met Petite maman uitermate goed geslaagd, want het is een film die nog lang na het kijken door blijft zingen in de gedachten en het gemoed van de kijker.