OMAGH

In Omagh strijdt een groep nabestaanden voor gerechtigheid nadat hun dierbaren bij een bomaanslag van de IRA zijn omgekomen.

Terwijl in Nederland bij het woord ‘Omagh’ waarschijnlijk geen belletje gaat rinkelen, is de naam van het plaatsje Omagh bij de Ieren een begrip. Op zaterdag 15 augustus 1998 bracht een afsplitsing van de IRA in die Noord-Ierse stad een autobom tot ontploffing, die aan 31 inwoners het leven kostte. Channel 4 maakte over die aanslag en de nasleep ervan een televisiedrama, dat hier nu ook in de bioscoop wordt uitgebracht.
Pete Travis, die ook een aantal afleveringen van ‘Cold feet’ regisseerde, brengt eerst met goed gevoel voor suspense de voorbereidingen van de bomaanslag in beeld. Terwijl de terroristen de autobom in een drukke winkelstraat van Omagh plaatsen, zien we hoe toekomstige slachtoffers hun dag beginnen, zonder dat ze weten wat hen boven het hoofd hangt. Als de explosie heeft plaatsgevonden, blijkt een van de slachtoffers de jonge automonteur Aiden Gallagher te zijn, die met een vriend een nieuwe spijkerbroek ging kopen.
Zijn vader Michael Gallagher rouwt nog om het verlies van zijn zoon, als hij de zegsman wordt van een groep nabestaanden die strijdt voor de opsporing en veroordeling van de terroristen.

Deep throat
Scenarist en Bloody Sunday-regisseur Paul Greengrass, medeschrijver Guy Hibbirt en regisseur Travis hadden met de strijd voor gerechtigheid die de Omagh Support Group voert, dankbaar materiaal voor een speelfilm in handen. Zo’n onderwerp leent zich goed om een heroïsch verhaal te vertellen over gewone burgers die zaken boven water krijgen die de autoriteiten in de doofpot proberen te stoppen. De geschiedenis voorziet zelfs in verregaande samenzweringstheorieën en deep throat-achtige scènes waarin Michael Gallagher geheime tipgevers spreekt. Tegelijkertijd mag Omagh nooit te sensationeel worden, omdat Gallagher natuurlijk bovenal moet treuren om de dood van zijn zoon.
Travis weet het evenwicht tussen deze twee kanten van het verhaal goed te bewaren, en dat maakt Omagh tot een degelijke, maar ook weinig verrassende film. Nogal voorspelbaar en enigszins plichtmatig is het conflict dat Gallagher met zijn gezin heeft, als hij al zijn energie steekt in zijn onderzoek en te weinig oog voor zijn rouwende vrouw heeft. En als aan het einde van de film de ombudsman de politie aanklaagt over de laksheid van hun onderzoek, dan klinkt er net iets te veel triomfantelijke pathos in de film door. Maar die combinatie van droefenis en doorzettingsvermogen komt wel uitstekend tot uiting in het spel van Gerard McSorley (met rollen in Bloody Sunday en Veronica Guerin geen onbekend gezicht in de IRA-film) en ook het spel van de andere acteurs is genuanceerd genoeg om ervoor te zorgen dat de film een indringende reconstructie is van een van de bloederigste aanslagen van de IRA.
Omagh is een aanklacht tegen de terroristen van de IRA en tegen de schimmige praktijken van de politie, maar het sterkste spreekt uit de film toch de onmacht van de nabestaanden. Hoezeer die ook strijden voor rechtvaardigheid, hun dierbaren krijgen ze er niet mee terug.

Pieter Bots