NOWHERE BOY

En weer een kunstenaar die de stap naar speelfilms maakt: fotografe Sam Taylor Wood verfilmt in nowhere boy de jonge jaren van John Lennon, maar houdt het net te braaf.

Dzjeeennnnggggg. Een aangehouden akkoord op een elektrische gitaar. Niet zomaar een akkoord. Hét akkoord, het openingssalvo van A Hard Day’s Night van de Beatles. Met de gelijknamige film bestendigden John, Paul, George en Ringo in 1964 definitief hun status van grootste popgroep ter wereld. Dat akkoord is de grondtoon van hun muzikale carrière geworden, een auditief symbool voor hun gehele oeuvre. Fotografe en kunstenares Sam Taylor Wood opent haar speelfilmdebuut met datzelfde akkoord, maar die gloriejaren zijn voor de John Lennon die we in deze film terugzien nog ver weg.
De film portretteert de toekomstige popheld (gespeeld door Aaron Johnson) in zijn tienerjaren: zijn strubbeling met zijn schoolhoofd, zijn eerste vriendinnetje, dat bandje dat hij probeert op te zetten. Maar vooral de hernieuwde ontmoeting met zijn moeder Julia (Anne-Marie Duff), die hem toen hij vijf jaar oud was achterliet bij haar zus Mimi (Kristin Scott Thomas). En hoewel Johnson in de titelrol vrijwel iedere seconde het beeld bepaalt, gaat de film uiteindelijk misschien zelfs meer over die twee zussen dan over Lennon zelf. De stijve, keurige Mimi, die John berispt als hij huilt om de dood van haar echtgenoot George ("Please let’s not be silly") staat lijnrecht tegenover losbol Julia, die psychische problemen heeft en een voor die tijd onwenselijke reeks mislukte relaties achter zich heeft. Lennon kaatst heen en weer tussen de twee tegenpolen.

Eiermannetjes
Het scenario werd geschreven door Matt Greenhalgh, losjes gebaseerd op het boek Imagine This: Growing Up with My Brother John Lennon van Johns halfzusje Julia Baird, dochter van Julia. Op eenzelfde manier als hij dat eerder met het leven van Ian Curtis deed voor Anton Corbijns control, verweeft hij Lennons persoonlijke geschiedenis en diens muzikale carrière. De filmmakers zijn terughoudend met al te expliciete verwijzingen naar wat zou gaan volgen; John fietst in de eerste minuten langs Strawberry Fields en krabbelt een walrus omringd door eiermannetjes in een notitieboekje. In plaats daarvan komt de muziek op een meer natuurlijke wijze voort uit de gebeurtenissen in de film, culminerend in een oprecht emotionerende versie van het ogenschijnlijk simpele deuntje In Spite of All the Danger.
Leg control en nowhere boy naast elkaar en je hebt een solide bewijs van de invloed van een regisseur. Beide films doen in essentie hetzelfde, benaderen hun helden op dezelfde manier, maar de twee films zouden niet verder uit elkaar kunnen liggen: waar Corbijn opteerde voor authenticiteit en rigide zwart-witbeelden, kiest Taylor Wood voor een melodramatische benadering. Dat past prima bij het emotionele verloop van Lennons vroege leven, maar het is wel wat braafjes — teleurstellend voor iemand met het artistieke formaat van Taylor Wood.

Joost Broeren