Norwegian Wood

Murakami's gedoemde liefde

Tran Anh Hung verfilmde Haruki Murakami’s bestseller Norwegian Wood.

Vier jaar zou de Vietnamese regisseur Tran Anh Hung hebben gecorrespondeerd met notoir teruggetrokken en bejubeld Japans schrijver Murakami. Inzet: hoe Murakami’s roman Norwegian Wood over de gedoemde liefde te verfilmen. Antwoord: precies zoals Murakami wilde.

Norwegian Wood is niet alleen een film over het verlies van een geliefde maar ook over het verlies van tijd, van een tijdperk, van onschuld, van verstand. De eerste keer seks is fantastisch, of saai natuurlijk, of een zootje, maar die eerste keer komt nooit meer terug. Eenzelfde notie van vergankelijkheid wordt belichaamd door het historische decor van de film, een Japanse universiteit eind jaren zestig waar weliswaar geprotesteerd wordt maar waar de jongens en meisjes vooral elkaar ontdekken. Hoofdpersoon en verteller Watanabe leeft er even met Naoko in de cocon van de romantische liefde. Maar helaas voor hen is die liefde het gevolg van de dood van hun wederzijdse vriend en Naoko’s vorige geliefde Kizuki. Beiden onderschatten haar band met Kizuki, die meer en meer een uitzonderlijke zielsverwantschap blijkt. Naoko’s radeloosheid groeit en ze vertrekt naar een kuuroord in de bergen, waar Watanabe haar blijft opzoeken. Haar groeiende waanzin spiegelt zich in zijn obsessie. Of is het zijn liefde? Daarin schuilt Murakami’s signatuur van het onverklaarbare. Tran Anh Hungs regie (Cyclo) en Mark Pin Bing Lee’s camera (In the Mood for Love) roepen een sensuele wereld op die in alles het gemoed van de twee hoofdpersonen lijkt te verbeelden. Het zachte licht, de sneeuw, de wollen shawls, de schaars verlichte binnenruimten.

Onderhoudend is Norwegian Wood zeker maar hij is ook nogal conventioneel in z’n aanpak. De film mist het verhalende raffinement van Murakami’s roman, die dieper ingaat op de raadselachtigheid van het verschijnen en verdwijnen van mensen in Watanabe’s leven, maar mist ook het visuele raffinement van die eerdere Murakami-verfilming Tony Takitani. Het lijkt de filmmakers vooral te doen te zijn geweest om het drama van de verloren liefde en de kans om de bijbehorende emoties te vangen in weelderige landschappen. Maar echte diepte in de personages ontbreekt en dat maakt dat Norwegian Wood helaas op veilige afstand van de kijker blijft. Het niet overal even sterke acteren reduceert onbegrijpelijke, ondoordringbare verschijnselen – liefde, dood, verlies – soms iets te veel tot getergde blikken en blanco gestaar in de ruimte. Naoko’s zoveelste schreeuw die door merg en been moet gaan, komt dan al niet meer aan. We moeten niet overdrijven, het acteren is in zekere zin toereikend. Maar de wezenlijke pijn van de personages is niet voelbaar, de onderstroom van Murakami’s verhaal heeft Tran Anh Hung niet te pakken gekregen.