Maternal

Kijken naar kijken

Maternal

Kan het verkeerd zijn iemand lief te hebben? Die vraag stel je jezelf als je diep in Maternal zit, een van die zeldzame films die je doet vergeten dat je ernaar zit te kijken. Met minimale dialogen, sobere aankleding en beperkte locaties bereikt maker Maura Delpero een maximaal effect.

Met zachte hand, bijna onmerkbaar, word je in Maternal het verhaal in geleid: beelden van een jonge non die haar kleding in orde maakt, gevolgd door een scène in een bad­kamer waar twee half ontklede vriendinnen, jonge moeders, de avond die voor hen ligt bespreken.

Het lot heeft hen samengebracht in een opvanghuis in Buenos Aires, dat wordt bestierd door nonnen. Wanneer novice Paola haar intrede doet, heeft ze een onmiddellijke klik met de hoogzwangere Fatima, die een kamer deelt met haar zoontje Michael, en met Luciana en haar dochter Nina.

In van alle drama ontdane, alledaagse en toch impactvolle scènes worden de verhoudingen duidelijk: Luciana heeft moeite met autoriteit en verantwoordelijkheid; ze breekt alle regels van het opvanghuis en het moederschap door haar kind in de steek te laten voor een tot mislukken gedoemde liefde.

Fatima is ingetogen en neemt haar taak als moeder serieus, maar is niet in staat haar zoon de liefde te geven die hij verdient. Slechts enkele zinnen zijn genoeg om het trauma achter dat onvermogen te schetsen. En dan is er Paola, wier onwrikbare liefde voor Jezus aan het wankelen wordt gebracht door haar ontluikende – en in haar rol als non verboden – moedergevoelens voor de verwaarloosde Nina.

De complexe gevoelens en verhoudingen hoeven nooit te worden uitgesproken. Ze worden weerkaatst in de manier waarop de personages kijken naar elkaar, naar zichzelf en in de verte. In elk van die blikken schuilt een wereld aan emoties en strubbelingen. Dat is al een fantastische prestatie van de volwassen cast en het is bijna ongelooflijk van de piepjonge Isabelle Cilia, die Nina speelt. Al direct als ze naar haar moeder kijkt voordat die uitgaat, grijpt ze je met haar donkere ogen boven een met lipstick besmeerde mond: haar blik drukt onbegrip, angst en tegelijk bewondering uit. Het is de verdienste van de acteurs en van de regisseur, die blijkbaar de gave bezit alles uit ze te halen.

Ook de ingetogen en intelligente esthetiek valt op: prachtig uitgelichte scènes van de interne worstelingen van Paola, de bevalling van Fatima die even subtiel als fraai in beeld wordt gebracht. De montage versterkt de tegenstelling tussen de reine discipline van de geestelijke en de rumoerige chaos van de wereldse vrouwen. Vrouwen die bij elkaar gebracht zijn door liefde of wat ervoor door moet gaan. Liefde die vermorzeld wordt door regels die worden opgelegd of overtreden. En de ultieme liefde van mensen voor elkaar omdat ze in die ander zichzelf herkennen.