Mass

Het hartverscheurende Mass is een klassieke praatfilm. Zo’n film die je door woorden en voortreffelijk acteerwerk binnen enkele minuten vastpakt en vervolgens geen seconde meer loslaat.

Weinig termen klinken op papier zo lullig of gemakzuchtig als de term ‘praatfilm’. Zet wat acteurs in dezelfde kamer en laat ze een script uitspelen. Easy peasy, toch? Op papier heeft Mass alle kenmerken van een klassieke praatfilm. De cast is vrij miniem, met vier hoofdrolspelers en een paar kleine bijrollen, de film speelt zich vrijwel uitsluitend af op één locatie en het budget zat onder de 300 duizend dollar.

Toch voelt Mass veel groter en verpletterender. Onder de vele woorden die in deze film worden uitgesproken, schuilt een diepe tragedie, vol moeizaam geheelde wonden. We bevinden ons vrijwel de gehele film in een steriel achterafzaaltje van een suffe kerk, ergens in een anoniem plaatsje in Amerika. Aan het begin van de film zet een vrijwilliger wat stoelen en een tafel neer. Verder moet in dat zaaltje alles ‘neutraal’ zijn. Elke vorm van vrolijkheid of gezelligheid zou de aanwezigen mogelijk kunnen afleiden. Het is duidelijk dat hier iets groots en pijnlijks staat te gebeuren.

Even later zien we twee echtparen (Jason Isaacs en Martha Plimpton; Ann Dowd en Reed Birney) binnenkomen, die door een advocaat naar het zaaltje worden begeleid. Is het een mediation? Een burenruzie die op een neutrale locatie moet worden uitgevochten? Nee, de tragedie die deze vier mensen met zich meedragen, is vele malen groter. Weggeven waar het gesprek precies op neerkomt zou zonde zijn, maar duidelijk is dat er een hartverscheurend incident heeft plaatsgevonden, waarbij de zoons van beide stellen betrokken zijn. Een van hen is een dader, de ander een slachtoffer. Maar in hoeverre geldt dat voor de ouders?

Regisseur en scenarist Fran Kranz speelt in zijn debuutfilm een slim spel met de kijker, door de gebeurtenis pas later in de film prijs te geven en de sympathie niet automatisch bij de ouders van het slachtoffer te leggen. Zo ontstaat er een fascinerend spel van woorden en emoties, waarbij de vier hoofdrolspelers diep in hun eigen ziel moeten staren. De acteurs doen dat stuk voor stuk voortreffelijk, al blijft je de vertolking van Ann Dowd het meest bij. In een ideale wereld had ze een Oscar gewonnen voor deze prachtrol.

Wat een verpletterende kijkervaring is Mass. Het is misschien geen gezellig uitje voor de zaterdagavond, maar wél een film die nog lang door de traanbuizen en het hoofd zal blijven spoken. Ook dat kan een ‘simpele praatfilm’ dus bewerkstelligen.