Marcel the Shell with Shoes On

In deze absurdistische komedie met stop-motion elementen wordt een naïef maar vindingrijk slakje met schoenen een ware internetsensatie.

Het spookt in de woonkamer van een Californische bungalow. Een tennisbal begint uit zichzelf over de houten vloer te rollen. Razendsnel beweegt hij door de kamers. Het rubberen gevaarte blijkt het vervoersmiddel voor een slak.

Het piepkleine weekdiertje Marcel (actrice en komiek Jenny Slate cultiveerde een zeer schattige stem voor de rol) gebruikt de tennisbal als hulpmiddel om zich veilig door het huis te bewegen. Een extra schelp om zijn eigen schelp. Want het titelpersonage uit Marcel the Shell with Shoes On is zich, in tegenstelling tot zijn soortgenoten in het wild, maar al te bewust van zijn sterfelijkheid.

De absurdistische film van Dean Fleischer Camp is een uitloper van diverse korte films die Camp en Slate al over de kleine slak maakten. De film schreef op 24 januari Oscar-geschiedenis door als eerste film die live-action en animatie vermengt te worden genomineerd voor de Oscar voor Beste Animatiefilm. In de slipstream van dat succes wordt de film nu door filmtheaters in zes Nederlandse steden vertoond.

Marcel woont samen met zijn dementerende grootmoeder Connie (een geestige rol van Isabella Rossellini), over wie hij zich heeft ontfermd. Hun woonhuis wordt ook verhuurd op Airbnb, en zo krijgen Marcel en Connie op een dag een nieuwe huisgenoot: Dean (filmmaker Dean Fleischer Camp speelt een gefictionaliseerde versie van zichzelf). Dean ligt in een scheiding en heeft tijdelijk zijn toevlucht gezocht tot de bungalow. Hij maakt al snel kennis met Marcel, en begint de slak – die Dean graag zijn (on)natuurlijke habitat toont – te filmen voor zijn YouTube-kanaal.

Wat volgt is een mockumentary waarin de hoofdpersoon een mediagenieke gids blijkt. Zo laat Marcel enthousiast zien hoe hij zijn voeten in honing dipt om muren te kunnen beklimmen en leidt hij Dean trots naar de grote voedselvoorraad die hij heeft opgebouwd op een geheime plek. Tussen de opnames door vertelt Marcel dat hij soms bevriend raakt met insecten en dat wormen eruitzien “als een heel lichaam dat zijn broek heeft uitgetrokken”. “Och wat is dit vreemd”, prevelt de slak op een gegeven moment tijdens een zelfbewust moment voor de camera. Alsof hij ineens begrijpt hoe raar het eigenlijk is dat mensen hun handelingen voortdurend vastleggen voor het nageslacht – of voor fervente YouTube-kijkers.

Dat is een geestige constatering, omdat Fleischer Camp de relatie tussen mens en slak tot dat moment juist min of meer filmt als vanzelfsprekend. Ineens ontdekt Marcel de minder zaligmakende bezigheden van de mens. Als de filmpjes viral gaan en Dean aan zijn huisgenootje probeert uit te leggen wat het internet is, pareert Marcel met een pijnlijke maar rake observatie over het wereldwijde web: “Er is zoveel van niets.” De onbevangen slak leeft liever in het hier en nu.

Moeiteloos palmt Fleischer Camp – die eerder al kortere video’s en boeken wijdde aan Marcel – de kijker in met het idealistische wezentje. Met als hoogtepunt een ontroerende knuffel tussen de twee olijke weekdieren. Plakkerig maar aangenaam.

Marcel the Shell with Shoes On is, in een Engelstalige versie zonder ondertiteling, de komende weken te zien in Focus (Arnhem), Lumen (Delft), Filmhuis Den Haag, Lux (Nijmegen), Cinerama (Rotterdam) en Louis Hartlooper Complex (Utrecht).