Maniac

Een sterke cast met onder anderen Jonah Hill en Emma Stone in Maniac, een zeer vermakelijke genre­speeltuin van de maker van True Detective.

In een retro-futuristisch New York waar robotjes over de stoep schuiven om poep te ruimen en de huurprijzen tot astronomische hoogten zijn gestegen, melden Owen (Jonah Hill) en Annie (Emma Stone) zich aan voor een pillenproef bij een megafarmaceut, de brandstofindustrie van de toekomst.

Hij om geld te verdienen en omdat Annie een geheim agent is die hem aan z’n volgende opdracht zal helpen (Owen is schizofreen), zij omdat ze verslaafd is aan een van de medicijnen in de proef en zo snel mogelijk een pot pillen in haar zak wil steken.

In tien afleveringen neemt wonderboy Cary Joji Fukunaga (True Detective, én een van de eerste Netflix exclusive-films Beasts of No Nation) je onder invloed van de experimentele medicijnen mee door hun hallucinaties, die allemaal de vorm van een ander genre hebben. Sommigen zullen zweren bij de Game of Thrones-parodie, anderen bij de jaren-negentig-Coen Brothers-persiflage. Zelf had ik de meeste lol bij de James Bond-op-speed-bevrijding van een IJslandse wetenschapper uit het Brusselse NAVO-hoofdkwartier tijdens een buitenaardse invasie.
Het experiment wordt aangestuurd door een depressieve computer (een knipoog naar Douglas Adams’ The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy) maar staat onder leiding van een ijdele wetenschapper met moedercomplexen en een briljante, kettingrokende variant op Wendy van Dijks Ushi.

Ik was even bang dat Fukunaga totaal Inception op onze billen zou gaan met een doolhof van dromen in dromen en retro-slowmotion tot de tijd oneindig zou vertragen en ik geen zin meer zou hebben om de volgende droomsequentie te zien. Want het risico met slimme series als Maniac is dat de manipulatie van de kijker iets zielloos krijgt omdat makers eindeloos kunnen shoppen uit genres en overal wormgaten in kunnen stoppen zodat niets meer waarachtig voelt: nihilisme voor nerds, het zwarte gat van het postmodernisme. Maar nergens verliest Maniac de emoties uit het oog: Owens verziekte verhouding met zijn familie en de dood van Annie’s zus die ze nooit heeft willen accepteren. Ook al slingert de serie je af en toe de vierde dimensie in, je komt terug waar je wezen moet.

In de laatste twee afleveringen voelt het alsof de makers hun huiswerk zelfs te goed hebben gedaan omdat het allemaal zo keurig in elkaar past. Maar het klopt omdat het moet kloppen: dit is tv, dit is de droommachine met z’n eigen regels en Fukunaga weet dat. Hij is de meester over het spel en dit spel moet goed aflopen. Benieuwd wat hij met James Bond gaat doen.