Los versos del olvido

Bezwering tegen verdwijnen

Het melancholische, magisch-realistische Los versos del olvido is een verzet tegen het vergeten, waarbij ook een walvis voorbij kan komen vliegen.

Er zit een prettig, onnadrukkelijk soort humor in Los versos del olvido. Beelden doen het werk. Zo begint de Chileense film met een scène waarin een grafdelver vanuit de kuil – we krijgen hem niet te zien – een telefoontje pleegt met een vrouw die net haar man heeft verloren. Het meelevende gesprek mondt uit in een wel heel vrijpostig aanbod om altijd voor haar klaar te staan. Is hij nou aan het flirten met deze kersverse weduwe? Die lichte toon duikt vaker op en neemt soms magisch-realistische vormen aan. Zo rijdt een man in een auto zonder voorruit, gaat het binnen in het postkantoor regenen en ziet de hoofdpersoon ergens een walvis voorbijvliegen.

De onderkoelde manier waarop dit allemaal wordt gebracht, is een mooi contrast voor de eigenlijke, tragische verhaallijn. De oudere opzichter van een begraafplaats vindt na een aanval van Pinochet-aanhangers een dode vrouw in de koelcel die ze vergeten zijn mee te nemen. Hij neemt zich voor om haar een fatsoenlijke begrafenis te geven, maar moet daarvoor wel de nodige bureaucratische hobbels nemen. De opzichter heeft door de aanval een grote wetteloosheid doorstaan, maar krijgt nu van een ambtenaar met een stempel in de hand te horen dat hij een geboortebewijs moet hebben want “wet is wet”.

De Iraanse regisseur Alireza Khatami vindt dat we ons moeten verzetten tegen het vergeten. De opzichter heeft een feilloos geheugen voor details, maar moet na de aanval net doen alsof hij zich niets meer kan herinneren, om zich het vege lijf te redden – een gewelddaad dus tegen het geheugen. De film is ook een bezwering tegen het verdwijnen van geliefden. Het haalt het verhaal aan van walvissen die zich net als mensen vastklampen aan de dode en weigeren die te laten gaan. Zwaar op de hand wordt Los versos del olvido daarbij nooit. De ‘verzen van vergetelheid’ uit de titel klinken melancholisch en licht.