Little Men

Vriendschap op het eerste gezicht

  • Datum 03-05-2017
  • Auteur
  • Gerelateerde Films Little Men
  • Regie
    Ira Sachs
    Te zien vanaf
    01-01-2016
    Land
    Verenigde Staten/Griekenland/Brazilië
  • Deel dit artikel

Ira Sachs toont in zijn subtiele en tedere Little Men hoe de vanzelfsprekende vriendschap tussen twee vroege tieners in de mangel komt van de economische strijd tussen hun ouders.

Perspectief is alles in Ira Sachs’ zesde speelfilm Little Men. Kijk alleen maar naar het openingsshot. We zien de beginnende tiener Jake in de klas zitten. Terwijl om hem heen het lokaal in afwezigheid van de docent is veranderd in een schreeuwerige apenkooi, werkt Jake stoïcijns aan een tekening.
Door het perspectief dat Sachs kiest, zien we vooral zijn stille kracht. Wanneer de camera verder weg zou zijn gezet, en meer van de chaos van het klaslokaal was getoond, was Jake ook in onze ogen meer het buitenbeentje geworden dat hij zich voelt. Het tekent de tedere, humane aanpak van Sachs. Niet alleen Jake, maar al zijn personages kunnen rekenen op zijn begrip, hoe slecht zij zich soms ook gedragen, en Sachs weet telkens het perspectief zo te kiezen dat ook wij met hen meevoelen.
Jake’s ouders Brian (Greg Kinnear) en Kathy (Jennifer Ehle) erven na de dood van Brians vader niet alleen diens appartement in een New Yorkse ‘groeiwijk’, maar ook de onderliggende ruimte die Leonore huurt voor haar kledingwinkel. Al snel is Jake hartsvrienden met Tony, de wereldwijze zoon van Leonore. Maar hun vanzelfsprekende vriendschap-op-het-eerste-gezicht wordt stevig getest wanneer Jakes ouders, ingegeven door hun eigen geldproblemen en de snelle ontwikkeling in de veryuppende wijk, een huurverhoging willen doorvoeren die Leonore absoluut niet kan betalen.
De plot wordt voortgestuwd door de handelingen van de volwassenen, die een economisch conflict langzaam laten verworden tot een persoonlijke vete. Maar het perspectief dat Sachs kiest ligt nadrukkelijk bij hun zoons, en vooral bij Jake, zonder dat daarmee aan de complexiteit van zijn volwassen personages wordt ingeboet. Elke uitspraak in het kalme conflict, waarin niemand ooit zijn stem verheft, blijft begrijpelijk. Doordat Sachs niet drammerig is over de achterliggende redenen en gevoelens, maar deze subtiel laat doorschemeren in bijzinnen en kleine gebaren, heeft iedereen steeds min of meer gelijk. Maar ondertussen komt een oplossing met iedere stap verder weg te liggen.
Met lede ogen zien Jake en Tony, sterk gespeeld door de twee jonge, debuterende acteurs, hoe hun ouders zich steeds verder ingraven in hun standpunten en steeds minder oog hebben voor de andere kant. Het zwijgende protest waartoe zij overgaan, waarvoor Sachs inspiratie haalde bij Ozu’s Good Morning (1959), benadrukt de machteloosheid én de groeiende zelfverzekerdheid waarmee deze twee kleine mannen de wereld tegemoet treden.

Joost Broeren-Huitenga