The Last Picture Show en Saint Jack

Cinefilie als levenswijze

Saint Jack

Met de blu-ray-release van cultklassiekers The Last Picture Show en Saint Jack viert de Franse distributeur Carlotta zijn twintigjarige bestaan. Met regisseur Peter Bogdanovich delen ze een fascinatie voor klassiek én New Hollywood.

“Cinema is een estafette”, zegt Peter Bogdanovich (1939) in een bonusinterview. “Je loopt een tijdje en dan geef je het stokje door. Ik had het geluk dat Orson Welles, John Ford, Howard Hawks, Alfred Hitchcock en Jean Renoir me heel genereus veel van hun tijd gaven. Ik leerde alles door hun films te bestuderen, hen aan het werk te zien en te spreken. Dat cineasten zeggen dat ze iets opstaken van mijn films is positief. We geven wat we weten door aan volgende generaties en dat maakt ons sterker.”

Toen Bogdanovich zijn doorbraakfilm The Last Picture Show draaide had hij al veel geleerd van filmmakers die hij interviewde (over monteren in de camera bijvoorbeeld) en van Roger Corman die hem liet debuteren met Targets.

The Last Picture Show

Zijn Larry McMurtry-bewerking The Last Picture Show, een coming-of-age- annex einde-van-een-tijdperkdrama gesitueerd in een Texaans dorpje, wordt gedreven door cinefiele nostalgie. Cinefilie is voor Bogdanovich geen schuilplaats maar een vorm van existentialisme, een levenswijze die tegelijk een subjectieve kijk op de wereld is. De laatste bioscoopvertoning in een desolaat dorp brengt met Red River de magie en grandeur van film in beeld. Kijken naar film, naar ‘pieces of time’, is voor Bogdanovich en zijn personages een manier om zich via het verleden een andere toekomst te dromen. “The Last Picture Show bevat een nieuw gezichtspunt maar bewaart de klassieke stijl”, stelt Bogdanovich, “het is een vreemde mix die perfect mijn ervaring weergeeft.” De zwart-witfilm is gemaakt in de Hollywoodtraditie maar sluit met zijn sombere thema’s en taboedoorbrekende scènes aan bij het modernisme van New Hollywood.

Bogdanovichs spreidstand en verlangen naar nieuwe uitdagingen leverden drie hits en evenveel flops op. Omdat hij zelf ontevreden was over zijn werk legde Bogdanovich zich een rust- en bezinningsperiode op. Het inspireerde hem tot een terugkeer naar zijn wortels. Ver weg van Hollywood, op locatie in Singapore, leverde hij dankzij Corman en Robby Müller de goedkoop en in documentaire stijl gedraaide Paul Theroux-adaptatie Saint Jack af. In Bogdanovich’ beste film is Ben Gazarra een Amerikaanse antiheld. De bordeelhouder die het Amerikaanse leger bedient heeft aan het einde van zijn Shake­speariaanse avontuur alles verloren maar herontdekt vrijheid en moraliteit. Een way of life. Voor Bogdanovich was Saint Jack “een film over hypocrisie, waarden, de Amerikaanse betrokkenheid in Vietnam en politiek” maar vooral ook een herbronning. Parels als They All Laughed en Mask volgden.