Kreuzweg
Maria wil aan het kruis
De precieze, rustige vorm van Kreuzweg heeft een meeslepend, groot effect. Een veertienjarig Duits meisje doorloopt op eigen wijze de veertien staties van Jezus naar de kruisiging.
Zo extreem als de weg die de Duitse tiener Maria aflegt, zo radicaal is ook de vorm van Dietrich Brüggemann‘s Kreuzweg. Maria zit niet alleen ingeklemd in haar zeer gelovige gezin maar ook ingeklemd in vaste kaders — de camera beweegt slechts drie keer. Kreuzweg is ingedeeld in veertien hoofdstukken, opgenomen in één take, met de titel van de veertien staties die Jezus doorliep naar Golgotha. Die dwingende titels plaatsen alles wat Maria doet in een ander licht. Die precieze, rustige vorm heeft een meeslepend, groot effect.
Kreuzweg (Zilveren Beer Berlijn Beste Scenario) begint met de eerste statie, ‘Jezus wordt ter dood veroordeeld’. In de opening zien we een bijbelklasje waarin Maria besluit om haar hele leven op te offeren om een ziek kind beter te maken, zodat ze een heilige kan worden. In het hoofdstuk ‘Jezus draagt zijn kruis’ wordt ze vernederd door haar strenge moeder, die haar overal de schuld van geeft, ook van het mislukken van de geforceerde familiefoto. In ‘Simon draagt het kruis’ gaat ze te biecht, waarna ze besluit om haar leven geheel aan Jezus te wijden. In ‘Jezus valt voor de tweede maal’ weigert ze om in de gymzaal te bewegen op ‘satanische ritmes’ en ondergaat ze het pesten van haar klasgenoten. In ‘Jezus wordt van zijn kleren beroofd’ zit ze met ontbloot bovenlijf bij een bezorgde dokter, die een machtsstrijd aangaat met de moeder die de bemoeienis van de huisarts niet kan dulden. De onvermijdelijke ontknoping van de lijdensweg hangt als een donderwolk boven de film, die desondanks soms opmerkelijk licht overkomt, doordat de film ook een genot is om naar te kijken.
De strakke, zorgvuldig gekozen beelden stellen je in staat om in alle rust te kijken naar de pijnlijke taferelen die tot in hun uiterste consequentie worden doorgevoerd. Maria onderwerpt zich aan de onrechtvaardigheid van haar moeder, en neemt de ultieme beslissing om zich op te offeren in plaats van voor zichzelf te kiezen. Het benauwde gezin waarin kinderen geen eigen leven en gedachtes mogen hebben omdat alles in het teken staat van de radicale opvattingen of wandaden van de ouders, doet denken aan Die Frau des Polizisten, ook zo’n ontzettend indrukwekkende film die in trance-achtige hoofdstukken tot in de diepste vezels van het kinderverdriet komt.
Mariska Graveland
Filmkrant.Live verzorgt in september inleidingen bij Must See Kreuzweg:
De Lieve Vrouw | Amersfoort | 8 september 21.00 uur | door Janna Reinsma
Chassé Cinema | Breda | 9 september 19.20 uur | door JR
Meer info op filmkrant.nl > filmkrant.live