Kika

In de jaren tachtig kreeg Pedro Almodóvar de status van oogappel in het circuit van de artfilms. In Amerika en sommige delen van Europa, vooral in zijn vaderland Spanje, dragen ze hem op handen. Anderen vinden hem een overschatte charlatan. Een gulden middenweg in waardering schijnt bij hem onmogelijk. Op zijn minst zijn de films van Almodóvar niet alledaags te noemen. Eerder bizar, al hebben we wat dat betreft ook al een hoge verzadigingsfactor bereikt.

In Kika neemt Almodóvar de macht van de media onder de loep. Victoria Abril speelt een primeurgeile televisie-presentatrice in een futuristisch Jean-Paul Gaultierpak met bebloede borsten van plastic. Een op haar cyberhelm vastgeschroefde videocamera staat continu op standby. Mediaspektakel, obsessieve seks, kitsch in felle kleuren; meer van dit alles in de nieuwste Almodóvar.

Misschien is hij uiteindelijk toch gezwicht voor de druk van de Amerikaanse ‘agressor’. Op filmgebied dan. In zijn nieuwste film toont Almodóvar zich bezorgd over onze postmoderne cultuur. Het is jammer dat hij dat op een manier doet waarop je een beetje het gevoel krijgt in een Amerikaanse film te zijn beland. Om het geheel te completeren heeft hij er zelfs een in het Spaans overduidelijk gedubde Amerikaanse acteur (Peter Coyote) bijgehaald.

Zijn tiende film ademt maar weinig van de Madrileense sfeer die zo tekenend was in zijn vorige films. Begin jaren tachtig, in het tijdperk van Franco’s aftershock bracht Almodóvar de gemoederen nog aardig in beweging met een film als Matador. Hij kan echter op zijn vingers natellen dat het huidige publiek echt niet meer gruwelt bij het zien van een in stukken gesneden lijk.

Reality tv
Al bij het begin van de film zien we een shot van iemand die door het sleutelgat van de deur naar een vrouw gluurt. De toon is gezet, we krijgen te maken met ’typisch’ gedrag. Het blijkt Ramon (Alex Casanovas) te zijn, een jonge fotograaf met voyeuristische neigingen. Véronica Forqué speelt de naïeve, optimistische make-up dame Kika die door het leven dartelt als Bambi in zijn puberteit. Wanneer de schijver Nicholas (Peter Coyote) haar vraagt zijn vers overleden stiefzoon Ramon van wat kleur te voorzien, rijst het vermoeden dat het vanaf hier alleen nog maar ironischer en absurder kan worden. Als Kika haar levensverhaal tegen het lijk afsteekt, komt er plotseling weer leven in de jongen. Natuurlijk bloeit er iets moois op tussen die twee. En passant ook tussen Kika en de stiefvader.

Drie jaar later zitten Ramon en Kika gezellig samen aan de buis gekluistered. Het is prime time. Tijd voor de reality tv-show ‘Het ergste van vandaag’. In dit door een melkproducent gesponsorde programma achtervolgt hostess Andrea Caracortada (‘De Verminkte’) moordenaars en aanverwant afwijkend volk. Al snel blijkt dat Andrea, ex-psychiater van Ramon en tevens opdrachtgever van Nicholas letterlijk over lijken gaat om de kijklcijfers omhoog te jagen. Wanneer ze van een gluurder een tip over een verkrachting krijgt, springt ze op haar motor. Een verkrachting op tv, dat belooft wat.

Frivole link
Almodóvar laat zien hoever de macht van de media reikt en hoezeer verzadiging met gruwelijke beelden ons heeft afgestompt. We genieten tegenwoordig niet meer van een gezellige natuurfilm, maar van verkrachting en meervoudige moorden op de tv. Zijn fascinatie voor nieuwslezers, regisseurs, zangeressen, acteurs, pornosterren en — in Kika — fotografen en schrijvers — stuk voor stuk bemiddelaars — tonen dat het Catalaanse enfant terrible wel degelijk kanttekeningen plaatst bij de indirectheid van onze emoties. Met zijn personages probeert hij te zeggen dat we al ver heen zijn. Ramon kan alleen maar seks hebben als er een camera draait of als hij in de spiegel naar zichzelf kan kijken. Wanneer het hem te direct wordt, haakt hij af. Nicholas is het tegenovergestelde. Deze schrijvende Don Juan zet zijn morbide verhalen om in werkelijkheid. Ten slotte is Andrea meer geobsedeerd door het feit of haar camera nog draait dan door de kogels die om haar oren vliegen. Almodóvar gebruikt Kika als de frivole link van dit illustere gezelschap.

Het huisgezelschap is ook weer van de partij met Victoria Abril als de definitieve vervangster voor de vorige muze Carmen Maura. Alex Casanovas neemt de plaats in van Antonio Banderas en de lelijke, maar karakteristieke kop van Rossy de Palma is ook weer van de partij. Ondanks het feit dat Kika meerdere verhaallijnen heeft waardoor je geen minuut je aandacht kunt laten verslappen, heeft Almodóvar het weer voor elkaar. Bedrieger of rebel, hij blijft leuk deze Catalaan.