Honeyland

Je hulpbronnen plunderen voor snelle winst of geduld hebben en zo langer profiteren? Een vrouwelijke imker in Noord-Macedonië komt in het indrukwekkende Honeyland voor een miniversie te staan van de kwesties rond de uitputting van de aarde waar de hele wereldbevolking mee worstelt.

Hatidze is een aimabele, gewetensvolle imker; de laatste in haar verlaten regio in Noord-Macedonië. Ze laat op haar ruige klimtochten naar de wilde bijen, die in de documentaire Honeyland door regisseurs Tamara Kotevska en Ljubomir Stefanov verbluffend in beeld worden gebracht, altijd de helft van de honing achter, zodat de dieren niet sterven.

Een losgeslagen rondtrekkende familie met zeven luidruchtige kinderen die op een dag zomaar neerstrijkt naast haar huis, denkt daar anders over. Met veel geschreeuw gaan ze zich ook ineens bezighouden met het verzamelen van honing, maar ze roven de raten veel te snel leeg. In pijnlijke scènes zien we hoe vader Hussein en zijn kinderen om de haverklap worden gestoken door de bijen, voor wie ze geen enkel respect hebben. Hatidze, aardig als ze is, heeft hen eerst nog advies gegeven over het houden van bijen, maar voelt zich nu verraden en bestolen.

Naast een krachtige verbeelding van roofbouw op kleine schaal die iedereen aan het denken zou moeten zetten, is Honeyland ook een geweldig portret van Hatidze, haar zieke moeder en de ruige regio waar ze wonen, zonder elektriciteit of stromend water. Hatidze heeft, als een soort werkbij, haar eigen leven geofferd aan de zorg voor haar blinde en verlamde moeder, die hun vervallen hut nooit verlaat.

De visuele kracht laat Honeyland uitstijgen boven een gewoon portret. Drie jaar lang volgde een kleine crew Hatidze en haar moeder. Daardoor hadden ze alle tijd om haar vaak woordeloze leven in beeld te brengen en om te vormen tot een liefdevolle maar ook onheilspellende, neorealistische fabel.

Hatidze lijkt de laatste in haar soort te zijn; Husseins exploitatie van schaarse hulpbronnen is de norm. Daarom kun je wel naar deze vrouw blijven kijken, die in al haar bescheidenheid een lichtend voorbeeld is.