FLAWLESS

Het integere maar weinig subtiele Flawless van regisseur Joel Schumacher bewijst eens te meer wat een geweldige acteur Philip Seymour Hoffman is. Als imposante drag queen speelt hij zelfs tegenspeler Robert De Niro van het doek.

Voor vrijwel alle karakters die acteur Philip Seymour Hoffman vertolkt heeft, voel je vanaf het eerste moment het soort meelijwekkende sympathie dat je vroeger op het schoolplein ook had voor het pispaaltje van de klas. Hoffman lijkt te grossieren in hartverscheurende muurbloempjes die gedoemd zijn hun draai in het leven nooit helemaal te vinden.
Het is een onwaarschijnlijke verdienste wanneer een acteur op zo’n overtuigende en menselijke wijze gestalte weet te geven aan de ‘einzelgängers’ van de maatschappij. Elk beeld waarin Hoffman verschijnt, hoe kort ook, blijft heel lang op je netvlies gebrand staan. Zijn karakters stelen keer op keer de show, hoe sterk zijn medespelers ook zijn: van de homoseksuele outsider Scotty in Boogie nights tot de amechtig onanerende Allen in Happiness.
De grootste merite van Joel Schumachers goedbedoelde Flawless is ook zonder enige twijfel de aanwezigheid van Hoffman. De corpulente acteur speelt in de onevenwichtige tragikomedie zijn eerste grote hoofdrol als drag queen ‘Busty Rusty’. De extravagante transseksueel woont in een shabby Newyorks appartement, waar hij samen met zijn zingende vriendenclubje van even extraverte verkleednichten dagelijks het bloed onder de nagels van de ultra-mannelijke en homofobe buurman Walt Koontz (Robert De Niro) vandaan weet te halen. De op Archie Bunker geënte politieman was ooit door een reddingsactie de held van New York, maar kwijnt, nu de pensioengerechtigde leeftijd nadert, weg in eenzaamheid.
Deze situatie verergert alleen maar wanneer Koontz wordt getroffen door een beroerte en aan zijn linkerkant verlamd raakt. Zijn dokter raadt hem aan middels zanglessen weer te leren praten en bij gebrek aan therapeuten binnen handbereik neemt de held zanglessen bij de door hem zo verachte Rusty. Twee in alles botsende karakters die tot elkaars aanwezigheid worden veroordeeld: hoe zou dat aflopen?

Trekkende voet
Regisseur en scenarist Joel Schumacher staat noch bekend om zijn subtiele films, noch om zijn evenwichtige oeuvre. De man verwoestte eigenhandig Tim Burtons fantastische Batman-concept, maar maakte tegelijkertijd met Falling down een van de beste zwarte komedies van de jaren negentig. Tegenover op zijn minst intrigerende films als The lost boys en Flatliners stonden weer even zoveel misbaksels als Dying young, Cousins of 8mm.
Dat Flawless zeker niet tot zijn slechtste films behoort is slechts ten dele aan de auteur/regisseur zelf te danken. Het script — dat hij baseerde op de ervaringen die een vriend van hem na een beroerte had — is weinig verrassend, kent veel te veel onafgewerkte subplotjes en grossiert in karakters die door 99 procent van de acteurs tot karikaturen zouden zijn vermaakt.
Dat de film desondanks meer dan genietbaar is en na bezichtiging zelfs enkele dagen blijft hangen, is voornamelijk een prestatie van de twee weergaloze hoofdrolspelers. Van Robert De Niro had niemand na dertig jaar trouwe dienst minder verwacht dan een geloofwaardige gehandicapte. Met zijn manke gelispel, zijn verwrongen gezicht en zijn trekkende voet durf je er geen moment aan te twijfelen dat deze tot in zijn ziel gebroken man zichzelf na zijn ongeluk het liefst door z’n kop zou willen schieten.
De grote verrassing van de film is echter Hoffman, die in zijn zoveelste verpersoonlijking van pijn, vertwijfeling en moed eindelijk alle remmen volledig los kan gooien. In elke beweging, de miniemste stemnuance of de kleinste pas is hij zo indringend overtuigend als man die in het verkeerde lichaam is geboren, dat het eigenlijk een schande is dat er dit jaar niet twee transseksuelenrollen met Oscars vandoor gingen.

Robbert Blokland