Félicité

De muzikale openingsfilm van World Cinema Amsterdam — dat van 17 tot en met 26 augustus plaatsvindt in Rialto Amsterdam en De Balie — volgt de beproevingen van een moeder in Kinshasa die geld moet vinden voor de operatie van haar 14-jarige zoon.

Morgen mag u vloeken over de verplichte maandelijkse bijdrage aan de zorgkosten en een steeds hoger eigen risico. Maar ga dan eerst wel even Félicité kijken.
De openingsfilm van World Cinema Amsterdam en de vierde film van Alain Gomis begint met een barscène in Kinshaha, de hoofdstad van de Democratische Republiek Congo en ongetwijfeld een van Dante’s negen cirkels van de hel, had de Italiaan ooit een stap buiten Italië gezet. Terwijl Félicité zich klaarmaakt om te zingen, beweegt de camera langs de gasten. Casanova’s fluisteren lieve woordjes, idioten zoeken ruzie, heupen dansen en handen zwaaien. Plotseling klinkt de prachtige stem van debuterend actrice Véro Tshanda Beya Mputu. Alleen in mijn gedichten kan ik wonen, schreef Neeltje Maria Min. Zo woont Félicité in haar muziek.
Want de stad om haar heen is meedogenloos. In Kinshahsa leef je niet, je overleeft. Of niet natuurlijk. Félicité’s grootste beproeving begint de volgende dag: haar 14-jarige zoon heeft een ongeluk gehad. Tuurlijk opereren we, zegt de arts in het ziekenhuis, maar eerst betalen graag. Wat volgt is een odyssee langs alles en iedereen die bij kan dragen, waarbij ondertussen niemand te vertrouwen blijkt. Wie geen geld heeft, moet vrienden hebben, zegt een personage in de film, maar als het erop aankomt, zijn die er ook niet. Gelukkig krijgt Félicité hulp van de goedhartige Mabu, die ’s avonds helaas flink aan de fles hangt.
De eerste helft is sterk, de tweede mist regie. Waarom wisselt de film op driekwart bijvoorbeeld van perspectief, als de camera bij Mabu blijft en niet zoals de eerste driekwart van de film bij Félicité? Dat wordt onvoldoende gemotiveerd en het volgt niet uit wat eraan voorafging. Waarom wordt er niets met het personage van de zoon gedaan, die letterlijk niet één woord zegt? En waar is Félicité? Is haar odyssee voorbij?
Behalve in die eerste helft werkt Félicité vooral goed als een soort state of the nation van een land waar de meest basale voorzieningen en elk gevoel van veiligheid ontbreken. Waar het eigen risico niet een paar honderd euro is maar een zaak van leven en dood. Cristi Puiu beweert dat The Death of Mr. Lazarescu, over de odyssee van een stervende man langs Roemeense ziekenhuizen, geen aanklacht tegen de deplorabele staat van de gezondheidszorg was. Zou Gomis durven beweren dat Félicité geen aanklacht tegen de deplorabele staat van het land is?

Ronald Rovers