Évolution

Het sinistere Franse drama Évolution durft het aan om de kijker niet te plezieren. De horror zit hier niet aan de buitenkant maar diep van binnen.

De evolutie lijkt stil te staan in een mysterieus kustdorpje met identiek witte huizen, waarvan de enige bewoners moeders en hun zoontjes zijn. Iedereen lijkt op elkaar en de vaders zijn nergens te bekennen. Hier geen grillige spelingen van de natuur door evolutionaire selectie, want deze muizige varianten van de Stepford Wives lijken eerder klonen, die een geordend leven leiden met rituelen die niet van deze planeet zijn.

Als de tienjarige Nicholas op een dag een lijk vindt in zee begint hij vraagtekens te zetten bij zijn geregelde leven in dit vulkanische oord. Waarom ziet iedereen er vrijwel identiek uit? En wat spoken de moeders ’s nachts uit? Die hebben de jongens alleen verteld dat ze ziek zijn en af en toe naar het ziekenhuis moeten, waar ze om mysterieuze redenen worden behandeld. De beklemmende intrige geeft zich langzaam bloot. Het overweldigende gebrul van de oceaan vormt het onheilspellend decor, de grens van hun geïsoleerde wereld — zelden zo’n angstaanjagende zee gezien in een film. Nicholas staat op het punt om zijn vertrouwde leven in twijfel te trekken en de symbiotische band met zijn moeder te doorbreken.

Lucile Hadzihalilovic (Innocence) filmde Évolution als de schemering: in het blauwe, unheimische halfduister spelen zich vreemde zaken af. Évolution speelt knap in op de angst om opgeslokt te worden (door de peilloze zee, door de moeder) en is sterk in het oproepen van een naargeestig gevoel dat zich moeilijk laat afschudden. Deze wereld bevindt zich ver van de onze, het is een tussenplek waar andere regels gelden. Ook de sterk visuele film zelf valt tussen verschillende genres en onttrekt zich aan conventies. Hadzihalilovic durft het aan om de kijker niet te willen plezieren, ook de griezel­liefhebbers niet. De horror zit hier niet aan de buitenkant maar diep van binnen.