Coppelia

Het is niet de eerste keer dat live-action beelden en animatie worden gecombineerd, maar dit naadloze samenspel van acteurs, dans, muziek, tekeningen en 2D/3D-animatie is zeldzaam genoeg om op te vallen. Een nieuwe beleving.

Wie in de bioscoop iets bijzonders wil zien, en tevens een fijne zomerfilm voor jong en oud, mag Coppelia niet missen. Dat heeft niet direct te maken met het verhaal, een klassiek getint sprookje met speelse inslag waarin de ontluikende liefde tussen Zwaantje en Frans wordt bedreigd door de perfecte, verleidelijke schoonheid van Coppelia. Want verhalen over ware liefde kennen we wel. Ook al is de verleider in dit geval een robotvrouw, gecreëerd door de sluwe cosmetisch arts Dr. Coppelius.

Nee, wat Coppelia zo speciaal maakt is dat de acteurs dansers zijn die zich bewegen in een geschilderde wereld, met computergeanimeerde figuren als tegenspelers. Dat alles zonder dialoog (al komt er nog wel een versie waar een vertelstem aan is toegevoegd).

De oorsprong is een humoristisch ballet uit 1870, waarin Dr. Coppelius nog poppenmaker was. De film is gebaseerd op de versie die Het Nationale Ballet een paar jaar geleden opvoerde. Dat dansgezelschap werkte ook mee aan de film, maar deze Coppelia is niet simpelweg een registratie van de voorstelling. Het is een nieuwe creatie van initiatiefnemer Jeff Tudor, die de regie deelt met Steven De Beul en Ben Tesseur van het Belgische Beast Animation. De film ging in première op het toonaangevende animatiefestival van Annecy en werd lovend ontvangen.

Dat de vloeiende combinatie van dans en animatie zo goed werkt heeft natuurlijk te maken met het feit dat beide technieken afstand nemen van realisme. Je zou deze Coppelia ook een ode aan de stille film van weleer kunnen noemen.

Heel knap en mooi allemaal, dat zeker, en toch vond ik het minder indrukwekkend dan ik had gehoopt. Vooral in de eerste helft, met een overdaad aan pasteltinten in een stadje waar het leven vrolijk en goed is, bekroop me het gevoel dat het feelgood-karakter wel wat breed wordt uitgemeten. Ook de toon en vormgeving zijn net iets minder uitdagend dan de openingsbeelden beloven. Het is dan ook bijna een verademing als Dr. Coppelius neerstrijkt met zijn op een ruimteschip lijkende kliniek. De strakkere lijnen en hoekiger vormen verwijzen losjes naar het expressionisme van de vorige jaren twintig, al haalt Coppelia het toch niet bij de robotvrouw uit Metropolis (1927).

Gemiste kansen of een bewuste keus Coppelia niet al te grimmig te maken? Geslaagd zijn in ieder geval wel de knipogen naar eigentijdse fenomenen en de obsessie met uiterlijk. Wie in de kliniek van Dr. Coppelius is behandeld, ziet plots in de spiegel een heel andere (geanimeerde) versie van zichzelf. Dat het een illusie is, waar gevoel en persoonlijkheid uit zijn verdwenen, merkt niemand. De Doctor heeft die eigenschappen gestolen om er zijn robots mee te bezielen. Maar als hij zijn grote slag denkt te slaan met het verliefde hart van Frans, heeft hij niet gerekend op de ondernemende Zwaantje, die het verhaal een flinke boost geeft. Opmaat naar een kleurrijke ontknoping.