City of Wind (A Young Shaman)

Een verfrissende blik op modern Mongolië door de ogen van een jonge sjamaan, die net als elke tiener worstelt met wereldse verleidingen.

De film begint in een donkere ruimte, waar een sjamaan ‘Grandfather Spirit’ aanroept om een bezorgde ouder gerust te stellen over diens ontsporende kind. De sjamaan is indrukwekkend in zijn uitrusting en met zijn donkere, autoritaire stem. Maar wanneer het masker afgaat, blijkt daar een bescheiden, zachtaardige jongeman onder schuil te gaan. Ze (zijn naam) woont in hoofdstad Ulaanbaatar en leeft daar het leven van elke tiener. Op school is hij soms het mikpunt van spot, vanwege zijn afkeer van plat vermaak.

Zijn leven verandert wanneer hij Maralaa leert kennen, een meisje dat hem in zijn functie als sjamaan raadpleegt, omdat ze zich zorgen maakt over een op handen zijnde operatie. Zij is sceptisch over zijn spirituele kwaliteiten, iets wat hem irriteert maar ook intrigeert. Maralaa voert hem in de loop van de film een andere wereld in: die van de fysieke geneugten.

Daarmee krijgen we direct ook een ander beeld dan het gebruikelijke van Mongolië te zien – de twee dwalen door de hoogbouw, de moderne winkelcentra en het rijke uitgaansleven van Ulaanbaatar. En natuurlijk missen de lust, drank en drugs hun uitwerking niet: Ze’s cijfers kelderen en hij krijgt geen spirituele toegang meer tot Grandfather Spirit.

Het mooie aan de film is dat het traditionele Mongolië op zo’n onnadrukkelijke manier is verweven in het moderne leven – of omgekeerd. Nergens wordt de cultuur geëxotiseerd en het spiritualisme is vanzelfsprekend onderdeel van het alledaagse: de joert waarin Ze zijn sjamanisme bedrijft staat niet op een fotogenieke toendra, maar tussen andere gebouwtjes aan de rand van de stad.

City of Wind (A Young Shaman) laat zien dat er altijd behoefte blijft aan geloof in iets hogers, ook als modernisering en materialisme een samenleving lijken te hebben overgenomen.

De film vertelt het verhaal in een kalm tempo, zonder visueel effectbejag – al ontkom je niet aan oogstrelende beelden van het Mongoolse landschap – en geeft een overtuigende inkijk in hoe de samenleving zich daar ontwikkelt. Het enige minpuntje is het wat houterige en soms overdreven acteren van Nomin-Erdene Ariunbyamba als Maralaa, dat vooral opvalt tegenover het natuurlijke, ingetogen spel van Tergel Bold-Erdene als Ze. Maar dat valt weg in het grote geheel, waardoor City of Wind overeind blijft als een originele en soms ontroerende coming-of-age, die Mongolië in een nieuw licht plaatst.