Cette musique ne joue pour personne

In dit absurdistische misdaaddrama fungeert de liefde voor kunst als een remedie tegen geweld. Ondanks een Frans-Belgisch sterrenensemble verzandt dit vehikel voor Vanessa Paradis, François Damiens en Bouli Lanners al snel in tenenkrommende clichés.

Cette musique ne joue pour personne staat in het teken van de relatie tussen de liefde en de kunst, of hoe je door kunst de liefde kunt vinden. Plaats van handeling is de grauwe Noord-Franse havenstad Duinkerke, waar de sleutelpersonages – vrijwel allemaal van het kaliber ruwe bolster, blanke pit – gaandeweg hun gewelddadige driften weten te beteugelen door een artistieke passie. Zo probeert beroepscrimineel Jeff de Claerke (François Damiens) tijdens een dichtcursus te leren met welke rijmende frasen hij de kassière op wie hij verliefd is voor zich kan winnen. Dat is natuurlijk een koddig gezicht: een stoere rouwdouwer tussen de kleinburgerlijke cursisten.

Maar vergis je niet: het geweld is nog niet uit zijn systeem, dus wie Jeffs poëzie beschimpt kan rekenen op zware represailles. Sowieso biedt het misdaaddrama een aaneenschakeling van plotselinge geweldsuitbarstingen. Zoals wanneer Jeffs secondanten, de minkukels Jésus (JoeyStarr) en Poussin (Bouli Lanners), de opdracht krijgen om klasgenoten van zijn dochter – die wordt gepest op school – te dwingen om haar verjaardagspartijtje bij te wonen. Hoewel zulke scènes ook dikwijls schuren tegen slapstick, zoals wanneer het Poussin niet lukt om een knuffelkonijn uit elkaar te scheuren.

In een andere verhaallijn maken we kennis met Suzanne (Vanessa Paradis), een kapster die koste wat kost een komische musical over het echtpaar Jean-Paul Sartre en Simone de Beauvoir op wil voeren. Zij kruipt in de rol van de Franse schrijfster, maar zoekt als ze per abuis haar partner en tegenspeler vermoordt nog iemand voor de rol van de filosoof. Dat Sartre vervolgens wordt gespeeld door het meest zwijgzame en misschien wel gewetenloze personage – Gustav Kervern als de met een bijl zwaaiende Jacky, ook een van Jeffs mannen – laat zich wel raden.

De boodschap ligt er dik bovenop in Cette musique ne joue pour personne. Zo wordt het al snel duidelijk dat een vete tussen Jeffs bende en een groep jonge delinquenten vooral een metafoor is voor Jeffs midlifecrisis. De nieuwste film van filmmaker Samuel Benchetrit (Asphalte, 2015) is dan ook weinig verheffend. Het misdaaddrama wordt nooit meer dan een absurdistische en chaotische aaneenschakeling van sketches. De gebbetjes bieden bij vlagen aardige knipoogjes naar het oeuvre van Aki Kaurismäki, maar blijven vaker steken in slappe aftreksels van Tarantino.

Het ontbreekt aan originaliteit in Cette musique ne joue pour personne, en ook de belegen humor – waaronder een flauwe grap over een biseksuele Hamlet – draagt hieraan bij. Het geeft de film een wat wrange onbewuste boodschap: je openstellen voor kunst leidt lang niet altijd tot een subliem of zaligmakend eindresultaat.

Cette musique ne joue pour personne is vanaf 23 december te zien op Picl en Vitamine Cineville.