CARAMEL

Mierzoete politieke steekjes

  • Datum 21-10-2010
  • Auteur
  • Gerelateerde Films CARAMEL
  • Regie
    Nadine Labaki
    Te zien vanaf
    01-01-2007
    Land
    Libanon
  • Deel dit artikel

In caramel botst het vooruitstrevende liefdesleven van vijf vrouwen in Beiroet op de traditionelere Libanese waarden. De genreclichés van de romkom moeten daar nog bevochten worden.

In haar autobiografische stripverhaal persepolis haalt Marjane Satrapi het zijdelings aan: hun haar is de obsessie van de oosterse vrouw. Niet verwonderlijk dus dat de ‘caramel’ uit de titel van deze Libanese film voornamelijk wordt gebruikt om benen, wenkbrauwen en snorren te harsen. Al wordt er tussen bereiding en gebruik in de beautysalon van Layale (Nadine Labaki, ook regisseur en co-scenarist van de film) zo nu en dan best een plukje gesnoept.
De salon in de Libanese hoofdstad Beiroet is de spil in de liefdeslevens van Layale en haar collega’s Nisrine en Rima, vaste klant Jamale en buurvrouw Rose. Ieder kampt zo met haar eigen problemen, die voornamelijk voortkomen uit de botsing tussen hun moderne houding ten opzichte van de liefde en de traditionelere waarden van de Libanese maatschappij. Layale zit vast in een verboden relatie met een getrouwde man, en de lesbische Rima moet haar geaardheid verborgen houden. Nisrine wil niet dat haar aanstaande echtgenoot erachter komt dat ze geen maagd meer is, en actrice Jamale wordt geconfronteerd met haar voortschrijdende leeftijd. En Rose’s liefde op leeftijd botst met de verantwoordelijkheden voor haar oudere, dementerende zus.

Kort haar
Wie eerder heeft geproefd van het ‘chick flick’-genre zal in caramel geen grote verrassingen vinden: het verloop van de diverse verhaallijnen lijkt direct overgenomen uit zovele Hollywoodfilms. Regisseur Labaki begon als actrice en maakte eerder videoclips en reclamefilmpjes. Ze toont miljoenenstad Beiroet in een constante goudgele gloed; ook het beeld is gecarameliseerd. Met de setting in de oosterse, maar snel verwesterende wereld van Beiroet biedt caramel echter een nieuwe blik op die aloude genreverwikkelingen: wat in Amerika cliché is moet in Libanon nog bevochten worden. Zo wordt Rima’s lesbische verliefdheid op een klant nergens expliciet, maar wordt de relatie symbolisch getoond door middel van — hoe kan het ook anders — het korte haar van het karakter.
In de stad huist naar verluidt het meest diverse religieuze spectrum van het Midden-Oosten, en dat feit tekent de film. Niet alleen in de verhaallijnen, maar ook in het beeld komt telkens opnieuw de botsing tussen verschillende culturen terug, tussen traditie en milde rebellie.
Als Nisrine door haar aanstaande wordt thuisgebracht, klopt een agent op het raampje; de twee zitten als ongetrouwd stel samen in een auto, en dat kan niet. De man geeft de agent een grote mond, en wordt prompt opgepakt. Maar het feit dat in de scène vooral op de humor wordt ingezet — het volgende shot toont Nisrine tussen het komisch uitgedoste gepeupel op het politiebureau — geeft al aan dat caramel geen politieke film is. Er mogen wat steekjes worden uitgedeeld, maar uiteindelijk is de film in de eerste plaats een romkom. Net als het snoepgoed waarnaar het is vernoemd: mierzoet, maar uiterst doeltreffend.

Joost Broeren