Bubble

Subversief alledaags

  • Datum 01-05-2006
  • Auteur Ronald Rovers
  • Thema Filmkrant 277
  • Gerelateerde Films Bubble
  • Regie
    Steven Soderbergh
    Te zien vanaf
    18-05-2006
    Land
    Verenigde Staten, 2005
  • Deel dit artikel

Als er niets gebeurt met drie mensen die niets zeggen en niets voorstellen, waar kijken we dan naar? Bubble van Steven Soderbergh geeft een revolutionair antwoord.

Fantastisch, hoe intrigerend alledag is.

Als er als tegenhanger van het Fantastische Film Festival een Doodnormale Film Festival zou bestaan, dan zou Steven Soderberghs Bubble dit jaar de openingsfilm zijn.

Bubble is een gewaagd project, zowel met zijn distributie – gelijktijdige release op dvd, kabeltv en in de bioscoop – als met zijn inhoud en vorm. De film is geschoten op high definition video en maakt de indruk alsof Soderbergh zomaar een paar mensen in zomaar een stadje in Midden Amerika is gaan volgen met zijn camera. Dat is in zekere zin ook zo want de spelers zijn geen professionele acteurs. Dat voel je als je naar ze kijkt. Ze spelen niet ‘normaal’, ze zijn ‘normaal’. Soderbergh zal aardig wat tijd aan de casting hebben besteed want de drie personages pakken je vast en laten je niet meer los. Hebben films wel aansprekende persoonlijkheden nodig?, is de onvermijdelijke vraag. Moeten we hardbody’s en strakke kaaklijnen of karakterkoppen zien om gegrepen te worden? Nee dus.

Maar het is diezelfde Soderbergh die vier jaar geleden in Full Frontal – ook van scenarist Coleman Hough – liet zien dat de realiteit ook verdomd saai kan zijn. Full Frontal zat vol grote namen – Brad Pitt en Julia Roberts – en tackelde de neurotische Californische entertainmentbiotoop. Maar dat mislukte.

Misschien dat Soderbergh die film expres saai en afstotend maakte maar ik betwijfel het. Om leegte te laten zien hoef je nog geen lege film te maken. Full Frontal lijkt een vingeroefening naast Bubble. De Californische bombast wordt hier moeiteloos weggespoeld door drie fabriekswerkers in een stadje in Ohio die met twee baantjes en een paar hamburgers per dag op weg zijn naar een nieuwe auto of een hypotheek of wat er verder ook als eerste betaald moet worden. Dit zijn mensen zonder enige speelruimte en, zo lijkt het, zonder de ruimte om zelfs dat te bedenken.

Nietsheid
Full Frontal was een rommeltje met zijn film-in-een-film-verhaallijn terwijl in Bubble losse scènes in gescheiden levens moeiteloos op elkaar aansluiten.

We krijgen geen idee over wat de personages denken want ze hebben het nergens over en hun gezichten zijn geen reflectie van een binnenwereld. Het vreemde is dat veel zinnen en gesprekken met hun nietsheid toch weten te prikkelen. Er zit een moord in het verhaal maar dat boeit eigenlijk nauwelijks en het verstoort het leven niet echt. Behalve voor de dader dan.

Soderberghs idee was om te laten zien dat onder elke tegel waarmee de personages hun leven dichtplavuizen iets onverwachts naar boven kan komen. Alles is normaal, alles gaat z’n gang maar eigenlijk weten we niets van die ander. En, zo blijkt in de film, we weten ook nauwelijks iets over onszelf. Geen hemelbestormend idee voor een film maar de revolutie zit dan ook niet in het idee maar in de uitvoering.

Om een ander idee te krijgen van wat film kan zijn, zou ik iedereen met klem aanraden om Bubble te gaan zien. Soderbergh laat hier zien wat hij waard is: hij is een meester en hij maakte een meesterwerk. Dit is subversie, dit is een revolutionaire daad. Misschien niet eens zozeer tegen Hollywood met alles waar het voor staat maar tegen het idee dat fictie überhaupt aan regels moet voldoen. Alles kan boeien. Volgens Godard moesten verhalen een begin, midden en een einde hebben, maar niet per se in die volgorde. Onzin. Verhalen hoeven helemaal niets te hebben.