Babe

Varken in identiteitscrisis

  • Datum 01-12-1995
  • Auteur Harry Peters
  • Thema Filmkrant 162
  • Gerelateerde Films Babe
  • Regie
    Chris Noonan
    Te zien vanaf
    21-12-1995
    Land
    Verenigde Staten
  • Deel dit artikel

Mooie kerstgedachte: schaap en big spreken dezelfde taal

Veel clowns, goochelaars, onderwijzers en filmproducenten maken kinderen aan het lachen met simpele grappen en cliché-situaties. Het Australische Babe laat zien dat er inderdaad om struikelende mensen kan worden gelachen, maar ook dat meer raffinement mogelijk is. In de film streeft een biggetje naar een bestaan als schaapherdershond. Niet is onmogelijk in de dierenwereld.

De met een lange speelfilm debuterende Chris Noonan heeft een zeer origineel gegeven als uitgangspunt genomen voor zijn film. Het verhaal over het varkentje Babe, dat op een boerderij woont en door honden wordt opgevoed, zit vol hilarische momenten en heeft vooral in de opzet een sterke troef. Geen getekende krulstaarten, maar echte beesten die — met steun van hoogwaardig computerwerk — er volledig in slagen het verhaal te dragen.

Na George Orwell en Anton Koolhaas eindelijk weer een vertelling over een varken met idealen en de barrières om die te realiseren. Hoewel de openingsscène sterk doet denken aan het verhaal Mijnheer Tip is de dikste mijnheer van Koolhaas, is Babe geen allegorie. Ook blijven reflecties op een maatschappelijk bestel achterwege. Zelfs de kwaliteiten van een fabel worden niet nagestreefd, want Babe wordt bepaald door de schitterende techniek en de op zichzelf staande komische situaties.

De kracht en de grappen van Babe komen voort uit de volstrekt aannemelijke karakters van de dieren. De hartveroverende Babe met z’n ambities om schaapherdershond te worden slaagt er uiteindelijk in om aan een wedstrijd voor schapendressuur deel te nemen en dankzij de steun van de schapen de meeste punten te veroveren.

Broodje ham
Gelukkig hebben de makers zich niets aangetrokken van de bedenkingen van tegenstanders van het genre. Uiteraard bestaan sprekende dieren niet, laat staan dat er varkens zijn die een kerstlied zingen. En dat een dergelijke vorm zou afleiden van wat dieren werkelijk zijn, is behalve aanvechtbaar, ook van een totaal andere orde. De spiegel die wordt voorgehouden en vergroot, werkt, vooral omdat het goed en leuk gedaan is.

Het aardige van Babe zit — naast het varkentje — in enkele bijfiguren. Een eend, die de concurrentie met een haan wil aangaan en de vele schapen die problemen hebben met schaapherdershonden, zorgen voor komische voorvallen en geestige statements. Zo blijken schapen niet dom te zijn, maar zich zo voor te doen, omdat ze honden niet zo slim vinden.

Chris Noonan heeft vooral de montagemogelijkheden op efficiënte wijze gebruikt. Beesten die verbaasd of vragend kijken, vormen nog eens het bewijs dat de Rus Kuleshov met zijn montage-experimenten gelijk had: de toeschouwer geeft zelf betekenis aan de beelden. Door de wijze waarop zo tot lachsalvo’s kan worden gekomen, bewijst de Australiër dat hij een goed gevoel voor timing heeft. Het vakmanschap van de Henson Studio bij de computer-animatie is zo mogelijk nog groter, maar volledig ondergeschikt gemaakt aan het verhaal.

Van uitstekend gehalte is ook de Nederlandse na-synchronisatie onder regie van Hettie Heyting. De stem van het varkentje is lekker schor, slaat over en is daardoor vertederend. De honden en de vele schapen zijn van duidelijk te onderscheiden stemmen voorzien en na enige tijd zijn we ook gewend aan de stem van Peter Tuinman als Australische boer. Alleen het gekwek van de eend (Wim T. Schippers) is wat lastiger verstaanbaar en het muizen-trio dat de niet noodzakelijke hoofdstuk-titels opleest, verdient wanneer je niet kunt lezen, een verklarende toelichting van een oudere zus, vader of oma.

Babe is een echt leuke familie-film, waarna alleen het eten van een broodje ham wat lastig is.