3 Days in Quiberon

Wie was Romy Schneider? Drie dagen bracht ze door in een kuuroord in Bretagne om tot zichzelf te komen. Het aangrijpende 3 Days in Quiberon toont haar echte gezicht.

"Ik ben een ongelukkige 42-jarige vrouw en mijn naam is Romy Schneider." Zo omschrijft Schneider zichzelf aan een journalist van het Duitse blad Stern. Hier praat niet de actrice maar Romy zelf, die al van jongs af aan, als kindster en dochter van twee acteurs, heeft geleerd om een rol te spelen. We zien haar niet als de prinses waarmee ze beroemd werd en waar ze liever niet meer aan wilde worden herinnerd, Sissi, maar als de vrouw met grote ups en downs die controle over haar eigen leven wil terugkrijgen — tevergeefs, zo laat het in schitterend zwart-wit gefilmde 3 Days in Quiberon op aangrijpende wijze zien.
Ze moet films maken, anders wordt ze gek, zo vertelt ze in het beroemde Stern-interview met als tragische kop: ‘Im Moment bin ich ganz kaputt…’. Romy Schneider vindt dat ze niets kan geven in het echte leven, alleen op het witte doek. Ze voelt zich schuldig tegenover haar zoon David die ze amper ziet, en wil bewijzen dat hij op haar kan rekenen. Daarom is ze in een kuuroord in Quiberon, Bretagne, neergestreken om — met grote moeite — te ontnuchteren. Als ze niet onder de lakens wegkruipt is ze in een havenkroeg te vinden. Ze is bang voor zichzelf: "Hoe de anderen mij zien maakt me niet uit, maar ik wil mezelf niet zo zien."
Wij kijken naar haar — alles draait om Romy en haar stemmingswisselingen — door beslagen ramen en doorschijnende gordijnen, zoals ze al haar hele leven is bekeken. Ze wil bevrijd worden van die blik, van de manipulaties van anderen, van haar eigen dienstbaarheid — ‘altijd blijven lachen’, leerde haar moeder haar al vroeg. Schneider — voortreffelijk gespeeld door Marie Bäumer — heeft een kinderlijke openhartigheid waardoor anderen de behoefte voelen om haar te beschermen. Maar daardoor leeft ze ook in een dwangbuis. Hoe ze weer vrij van al die krachten kan zijn, is de vraag die Schneider kwelt en van alle tijden is.

Licht uit
Romy Schneider dacht al eerder haar vrijheid te herwinnen door naar Frankrijk te verhuizen, waar ze niet alleen met Alain Delon trouwde maar ook in vele grote Franse films meespeelde: Les choses de la vie, César et Rosalie (beide van Claude Sautet), La piscine (deze zomer opnieuw te zien) en de megalomane, gestrande thriller L’enfer van Henri-Georges Clouzot. Ook speelde ze in de Italiaanse films Boccaccio ’70 en Ludwig, nu als een realistische Sissi, en werkte ze met Orson Welles in Kafka’s The Trial.
De policier Garde à vue (1981) is opgenomen vlak voor haar retraite in Quiberon. Het zou haar voorlaatste rol worden voordat ze op mysterieuze wijze overleed, vlak nadat haar zoon David door een vreselijk ongeluk op de spijlen van een hek om het leven kwam. In Garde à vue (‘voorlopige hechtenis’) komt Schneider pas op driekwart van de film in beeld. Daarvoor wordt er alleen maar óver haar gepraat. In het halfduister van de verhoorkamer zegt ze tegen de inspecteur: "Ik heb zelf het licht uit gedaan." Hier is ze berekenend, in de schaduw, berustend in haar slechte huwelijk. In César et Rosalie (1972) is ze energiek, chaotisch, vrijgevochten. "Niemand heeft recht op mij", roept ze tegen haar grofbesnaarde geliefde Yves Montand, die jaloers is op haar vorige, meer etherische minnaar — "die van me houdt zonder me te willen", zoals ze zelf zegt. Het zou zo een hartenkreet van Romy Schneider zelf kunnen zijn. Niemand heeft recht op haar. Alleen zijzelf.

Mariska Graveland