25 Watts

De droogkomische film 25 Watts verbeeldt enkele dagen uit het ingedutte leven van drie vrienden uit Montevideo. De Uruguayaanse film is een plezierige aaneenschakeling van banaliteiten, en weinig films over verveling weten dan ook zo te amuseren.

Met het thema ‘verveling’ kan een filmmaker allerlei kanten op. Hij of zij kan het als basis nemen voor maatschappijkritiek (verveling die voortkomt uit een hopeloze sociale situatie), als excuus voor de verbeelding van een fantasiewereld waar alles spannender is, of als element waartegen de held zich succesvol verzet, op weg naar een einde vol voorspoed en avontuur. Juan Pablo Rebello en Pablo Stoll hebben met 25 Watts, de eerste Uruguayaanse speelfilm van internationale betekenis, gekozen voor een vierde benadering. Geen politiek engagement, geen utopische taferelen en al helemaal geen daadkrachtige personages, maar een even spanningsloze als plezierige stroom van banaliteiten die begint en eindigt met de stap in een hondendrol.

Die hondendrol vormt voor Leche, Javi en Seba genoeg aanleiding voor een discussie over toeval en bijgeloof, en zo zijn alle gesprekken van dit drietal ontwapenend onnozel. Wat weer uitstekend past bij het gebrek aan initiatief dat de Montevideose jongens tentoonspreiden, bij hun gestrompel over straat, hun eindeloze zaprondjes en bij de haast bizarre sloomheid waarmee Leche de vervoeging van een Italiaans werkwoord van buiten leert.

Geen gezelschap waarmee je het normaal gesproken langer dan vijf minuten uithoudt. Toch is het geen bezwaar dat de camera zelden van hun zijde wijkt. Rebello en Stoll weten hoe ze voor hun karakters sympathie moeten kweken. Ze hebben eigenlijk niet meer nodig dan een korte scène waarin de snaken belletje trekken alsof ze nog steeds tien zijn. Zulke net volwassen kinderen kunnen weinig kwaads uithalen en inderdaad, de enige die ze met hun lamlendigheid steeds weer in de weg staan, zijn ze zelf. Dat maakt hen een beetje zielig, en de film soms stiekem ook tragischer dan hij lijkt.

Grammofoonplaat
Want hoe deprimerend de futloze gang en wandel van de vrienden in feite ook is, de consequent onbezorgde sfeer biedt weinig ruimte voor sombere gedachten. Met 25 Watts valt vooral veel te lachen. Niet alleen volgt de ene droogkomische situatie op de andere, het regisseursduo komt ook met een aantal briljante beeldgrappen, zoals het point-of-view shot vanaf een ronddraaiende grammofoonplaat. Wie er eenmaal op gaat letten, stuit bovendien op allerlei details die het geheel nog verder uittillen boven de immens saaie werkelijkheid. Je kunt er bijvoorbeeld donder op zeggen dat de klok gaat slaan zodra Leche’s oma voorbij schuifelt komt — een soort poëtische voorspelbaarheid, misschien. En waar heeft Leche plotseling dat hoofdwondje vandaan?

Of de makers met zulke zijsprongetjes iets willen zeggen, valt te betwijfelen. 25 Watts getuigt met zijn voortkabbelende plot nauwelijks van een belangwekkende visie op de positie van jongeren in de Uruguayaanse samenleving, terwijl uit de al even laconieke filmstijl vooral een gezond cinefiel enthousiasme spreekt. Godzijdank: in celluloid verpakte randgroepverhalen-met-een-moraal zijn er al meer dan genoeg. Hier zien we gewoon een paar jonge honden aan het werk, die het heerlijk vinden om in grofkorrelig zwart-wit te fröbelen met camera en montage. Het eindresultaat mag dan niet bepaald vernieuwend zijn — Rebello en Stoll hebben zich met name door Jim Jarmusch laten inspireren — fris en fascinerend is het zeker. En dat voor een film waarin universele waarheden als hondenpoep en verveling zulke grote rollen spelen.