10 Songs for Charity

Een musical in tien nummers over twee Nigeriaanse vrouwen die in Brussel in de illegale prostitutie belanden. De onderlinge saamhorigheid vergroot hun weerbaarheid.

Voordat ze naar het vliegveld van Lagos wordt gebracht door een mensenhandelaar, moet Charity hem nog even afzuigen. “Zo maak ik je Europeaan”, verklaart hij. Charity – een verzonnen naam die op haar valse paspoort staat vermeld – is niet de onschuld zelve. Ze neemt haar jongere zus Happy mee naar Brussel, maar zegt pas als ze daar zijn aangekomen dat ze hun geld moeten verdienen in de illegale prostitutie. Charity heeft daar geen probleem mee, ze wil er zo snel mogelijk rijk mee worden, maar haar zus wel. Die blijkt zelfs nog nooit met een man naar bed te zijn geweest. Hun schuld aan de mensensmokkelaars is zestigduizend euro. Per klant verdienen ze twintig euro, legt de vrouw uit die het illegale bordeel runt. Als ze een beetje doorwerken, zijn ze over een jaar klaar met afbetalen. Dat wil zeggen: drieduizend klanten verder. Charity weet zich vervolgens op te werken tot assistent van de bordeelhoudster maar Happy verzet zich steeds heftiger. Tot de situatie uit de hand loopt.

Om de sfeer van de film wat lichter te maken, wordt een deel van het verhaal verteld in tien liedjes, die door de actrices zelf worden gezongen. Je zou ze kunnen zien als moderne variant op de liederen die in het verleden door slachtoffers van slavernij werden gezongen om de ellende iets te verzachten. Net als zij zitten Charity en Happy gevangen in een uitzichtloze situatie, net als zij worden ze uitgebuit, net als zij worden ze mishandeld, al is het geweld niet zo extreem als onder de slavernij. Aan mannen trouwens geen gebrek: hele volksstammen vinden het duidelijk prima om van uitgebuite vrouwen te profiteren.

Karin Junger maakte een min of meer een fictionele variant op haar documentaire Sexy Money uit 2014. Die ging over twee vrouwen die in Europa in de prostitutie hadden gewerkt en besloten terug te keren naar Nigeria. Ook daarin speelde muziek als troost en empowerment een sleutelrol. In 10 Songs for Charity blijkt dat muziek ook voor vrouwen die hier nog wel vast zitten een krachtige, positieve rol kan spelen.

Aan die rol zit een hele geschiedenis vast want muziek en verzet tegen onderdrukking gaan ver terug. Denk maar aan Bob Marley en de politieke onrust op Jamaica in de jaren zeventig. De Baskische band Negu Gorriak met hun combinatie van punk, ska en reggae. De cellist Vedran Smailović die in 1992 in de ruïne van de Nationale Bibliotheek een concert gaf terwijl Sarajevo werd gebombardeerd. In 10 Songs for Charity zijn het niet alleen de klanken die de vrouwen kracht geven, de dansperformance is op zichzelf ook al een daad van verzet, omdat die ruimte inneemt in een wereld die hen geen ruimte wil geven. Elke stap brengt hen iets dichter naar bevrijding.