Zilveren Roos voor Leen­dert de Jong van Film­huis Den Haag

Leendert de Jong, winnaar van de Zilveren Roos, en Marieke Jonker, ontvanger van het Zilveren Roosje (foto: Samuel van Leeuwen)

Een voorgenomen tentoonstelling en publicatie over 130 jaar film in Den Haag kwam met de uitreiking van de Jan Nijland Zilveren Roos aan Leendert de Jong in één klap een stuk dichterbij. Samen met de prijs – zie foto – nam de Jong gisteren een cheque ter waarde van €20.000 in ontvangst. De afzwaaiend programmeur van Filmhuis Den Haag werd hiermee geëerd voor 38 jaar inzet voor de film.

De Jan Nijland Zilveren Roos wordt jaarlijks uitgereikt tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters. De prijs wordt toegekend aan een persoon of instantie die van grote betekenis is voor de Nederlandse bioscoopwereld. De jury noemt De Jongs aanstaande pensioen “het einde van een tijdperk voor heel filmminnend Nederland”. In een recent interview met Filmkrant vertelde de programmeur dat hij zijn resterende tijd wil gebruiken voor archiefwerk en het maken van een expositie plus publicatie.

De Jong maakte vanaf de jaren tachtig school met zijn cinematheekprogrammering en haalde belangrijke acteurs en regisseurs naar Nederland, vaak in het kader van bijzondere themaprogramma’s. Hij stond aan de wieg van grote retrospectieven, die niet tot Den Haag beperkt bleven maar ook werden aangeboden bij filmhuizen door heel Nederland. Die inspanningen werden in 2025 beloond met de toekenning van de European Cinema Award for Best Programming.

Behalve de Zilveren Roos werd ook het Zilveren Roosje uitgereikt. Deze aanmoedigingsprijs ging dit jaar naar Marieke Jonker. Zij begon in 2007 als programmeur bij Filmtheater De Uitkijk en ontwikkelde zich daarna tot distributeur bij Amstelfilm, waar zij onder andere het innovatieve keuzeprogramma We Want Cinema ontwikkelde. Jonker was ook nog werkzaam bij Vue Nederland, Share Dimension (tegenwoordig Vista) en als directeur van Filmhuis Alkmaar.

De geschiedenis van de Zilveren Roos gaat terug tot 1960. Drie decennia lang werd de prijs toegekend aan filmgrootheden als Charlie Chaplin, Bert Haanstra en Robbert Wijsmuller. In 2013 werd de prijs nieuw leven ingeblazen en deels vernoemd naar Jan Nijland (1919-1998), de voormalig voorzitter van de Nederlandse Bioscoopbond die een belangrijke rol in de Nederlandse bioscoopwereld heeft gespeeld. De vorige winnaar van de Jan Nijland Zilveren Roos was Stichting Cinekid Amsterdam. Tot de eerdere winnaars behoren onder anderen Paul Verhoeven, Jos Stelling en René Mioch.