Ook bij Disney is release win­dow niet heilig meer

De coronacrisis is in meerdere opzichten desastreus voor bioscopen en filmtheaters. Ten eerste natuurlijk omdat deuren gesloten blijven. Maar de pandemie heeft er ook voor gezorgd dat filmstudio’s hun aandacht verleggen naar online distributie. De release window, de tijd tussen uitbreng in de bioscoop en release via streaming platforms, wordt steeds vaker opgeheven. Disney, ’s werelds grootste filmstudio, doet het nu voor het eerst met Raya and the Last Dragon.

De animatiefilm Raya and the Last Dragon komt uit op 5 maart in de Amerikaanse bioscoop. Maar wie een abonnement heeft op streamingkanaal Disney+ en bereid is $30 extra te betalen, kan de film ook gewoon thuis op de bank bekijken. Daarmee heeft de studio voor het eerst de release window ter zijde geschoven. En dat terwijl de vorige Disney-CEO Bob Iger nog bezwoer dat er niet gemorreld zou worden aan het systeem van exclusieve vertoning in bioscopen voor de eerste negentig dagen. Maar ja, dat was in 2018, ver voordat de pandemie uitbrak.

De discussie over release windows wordt al jaren gevoerd. Vooral sinds de opkomst van de streamingplatforms, zo’n tien jaar geleden, is het onderwerp steeds vaker op de agenda gekomen. Vooral Netflix-baas Ted Sarandos laat geen mogelijkheid onbenut om te pleiten voor afschaffing. Hij wijst daarbij op onderzoeken die uitwijzen dat gelijktijdige uitbreng in bioscoop en via streamingplatforms geen negatieve gevolgen heeft voor bioscoopbezoek.

In de afgelopen jaren is sporadisch geëxperimenteerd met zogeheten day-on-date releases. Maar een echt grote stap werd eind vorig jaar gezet toen Warner Bros. aankondigde al haar films van 2021 gelijktijdig uit te brengen in de bioscoop en via haar eigen kanaal HBO Max. Dat Disney nu voorzichtig volgt, kan het begin zijn van een grootschalige revolutie waar meer studio’s zich bij aansluiten. Paramount, dat vorige week een eigen streamingplatform lanceerde, kondigde al aan haar release window te halveren tot 45 dagen.

Protest is er ook. Cinemark, de op twee na grootste bioscoopketen in de Verenigde Staten, heeft aangekondigd Raya and the Last Dragon niet zullen te vertonen. Volgens vakblad Deadline hebben de Canadese ketens Harkins en Cineplex zich bij de actie aangesloten.