Gerestaureerde Dick Maas-films weer te zien

Jarenlang moesten we het doen met tv-uitzendingen van belabberde kopieën, maar nu zijn vier oude films van Dick Maas in oude glorie hersteld en weer te zien in de bioscoop. De Lift, Amsterdamned, Flodder en Rigor Mortis worden door het hele land vertoond in combinatie met de documentaire De Dick Maas methode.

De reden waarom het oude werk van Dick Maas zo lang niet in de bioscoop te zien was, is het faillissement van First Floor Features zestien jaar geleden. Het filmbedrijf werd in 1984 opgericht door Maas en producent Laurens Geels, produceerde de films van Maas maar ook bijvoorbeeld Abel van Alex van Warmerdam en Karakter van Mike van Diem. Voor de films van First Floor Features werden in totaal meer dan zeven miljoen bioscoopkaartjes verkocht. Maar begin deze eeuw raakte het bedrijf in financiële problemen. Maas vertrok in 2001 en drie jaar later werd faillissement aangevraagd. Daarvoor en daarna zijn filmrechten her en der verhandeld, maar RTL nam officieel de boedel over. “Er zijn echter nergens contracten te vinden waarin staat wie de bioscooprechten heeft”, zegt Jan Doense, producent van De Dick Maas methode. “Het is heel complex en niet transparant.”

RTL zendt vooral Flodder en De lift regelmatig uit. “Maar dat zijn heel oude, door Dick zelf afgekeurde masters”, vertelt Doense, die op zoek ging naar mogelijkheden om een aantal van Maas’ hits te restaureren. “De lift en Amsterdamned bleken twee jaar geleden gerestaureerd voor een Amerikaanse Bluray-release. Die waren dus beschikbaar. Van Rigor mortis had Dick zelf een goede scan van de 16mm-film, alleen zonder geluid. Maar we vonden nog een kopie in het archief van Beeld en Geluid en daarvan hebben we het geluid gebruikt voor een remix. Voor Flodder geldt een vergelijkbaar verhaal. Er was een goede scan maar het geluid was mono. Ook die film is opnieuw gemixt.”

Doense heeft nu contact met WW Entertainment, de distributeur van De Dick Maas methode, om in de nabije toekomst Maas’ films uit te brengen zoals de regisseur ze bedoeld heeft. Maar rechten-technisch zal dat nog een tour de force worden. Tot die tijd worden de vier titels bij bioscopen en theaters aangeboden om in combinatie met De Dick Maas methode te worden vertoond. Doense: “Vue draait in november de documentaire samen met Flodder. Verder zijn de oude titels te zien door het hele land, van Groningen tot Rotterdam. Maar Maas-liefhebbers moeten natuurlijk hun theaters stalken om te zorgen dat ze deze films boeken.”

Van de vier re-releases noemt Doense Rigor mortis “de ontdekking van het decennium”. Maas maakte de film, zijn debuut, in 1981 voor de VPRO. Het verhaal over een plattelandsherbergier die persaandacht voor zijn kwakkelende zaak probeert te genereren door het wereldrecord graf-liggen aan te vallen, wijkt in stijl en toon behoorlijk af van het latere werk. “Alex van Warmerdam avant la lettre”, noemt Doense het. “De zwarte humor, het deadpan acteerwerk – het is echt een verrassende film. Ik vind het een van zijn beste werken.”