Focus: Maghreb Film Festival

Petits bonheurs

We zien maar mondjesmaat films uit de Maghreblanden Marokko, Algerije en Tunesië. Het door de broers Hakim en Karim Traïdia geïnitieerde Maghreb Film Festival vult de leemte.

Met de eerste editie van het Maghreb Film Festival (MFF), dat van 6 t/m 9 december op zes (!) locaties in Haarlem wordt gehouden, gaat een droom van de broers Hakim en Karim Traïdia in vervulling. Jarenlang misten Hakim, die we kennen van Sesamstraat, en Karim, regisseur van onder meer De Poolse bruid, een filmfestival, dat zich specifiek richt op de cultuur waarin zij zijn geboren en opgegroeid. Beiden zijn afkomstig uit de Algerijnse provinciestad Besbes. Als twintigers belandden ze eind jaren zeventig in Nederland en bouwden er een succesvol bestaan op in de culturele wereld. Na al die jaren vinden zij dat het tijd is om de culturele rijkdom van hun achtergrond te laten zien. In de woorden van artistiek festivaldirecteur Hakim: “We willen iets moois laten zien uit de cultuur van de Noord-Afrikaanse regio waar Karim en ik opgegroeid zijn.” Hij noemt nog een reden. “Ik geloof dat cultuur ons bij elkaar brengt, ons bindt, maar vooral: cultuur maakt het leven minder zuur.”

Te zien op het festival zijn twaalf lange en twaalf korte films, met als rode draad de positie van vrouwen in de Maghreb. Het festival opent met het sarcastische Tunesische drama Mustafa Z (Nidhal Chatta), waarin een brave burger in opstand komt tegen de corruptie en de hypocrisie van de heersende klasse. Verder is onder meer te zien de imponerende documentaire L’enquête au paradis van de Algerijnse filmveteraan Merzak Allouache (1944), die we kennen van onder meer Bab El-Oued City, Salut cousin! en het aangrijpende The Repentant, over de Algerijnse omgang met de herinnering aan de gruwelijke recente islamitische terreur en het staatsgeweld. In L’enquête au paradis vraagt hij Tunesiërs naar hun opvattingen over religie en de rol die het geloof speelt in hun leven.

Le puits

Ook te zien: L’étoile d’Alger van de eveneens Algerijnse regisseur Rachid Benhadj. In het drama ontpopt een jonge zanger in Algiers zich tot een soort Michael Jackson, waarna islamitische fundamentalisten hem het leven zuur maken. In het eveneens Algerijnse Le puits (Lotfi Bouchouchi) komt het koloniale Algerijnse verleden aan bod: tijdens de onafhankelijkheidsoorlog omsingelen Franse soldaten een dorpje en verbieden ze vrouwen om water te halen bij een bron, omdat ze vermoeden dat de dorpelingen een rebel verbergen. Wie toch naar de bron gaat, wordt doodgeschoten.

In de Marokkaanse film Petits bonheurs (Mohamed Chrif Tribak) ontbreekt het niet aan perikelen in een uitgebreide familie, waarvan de leden in één huis wonen. In het Tunesische La belle et la meute (Kaouther Ben Hania) wordt een jonge vrouw na een verkrachting niet serieus genomen, maar moet ze vechten tegen patriarchale vooroordelen en stompzinnigheid. Ook te zien is Chroniques de mon village, waarin Karim Traïdia gefictionaliseerd terugblikt op zijn Algerijnse jeugd.

Naast eerder genoemde filmmakers zijn er acteurs en actrices op het festival aanwezig. Zij komen aan het woord in Q&A’s en paneldiscussies.

Maghreb Film Festival, van 6 t/m 9 december in Haarlem (maghrebfilmfestival.com)