Films in theater hoger gewaar­deerd dan thuis

Dat films beter tot hun recht komen op het grote scherm dan thuis op de buis is algemeen bekend. Maar ze worden ook ervaren als beter, blijkt nu uit onderzoek. De boodschap aan filmstudio’s die vol inzetten op streamingdiensten is dan ook duidelijk: doe het niet, je snijdt jezelf in de vingers.

De pre’s van thuiskijken spreken voor zich: het is goedkoper, je kunt kijken wanneer jijzelf wilt en je hoeft er niet de deur voor uit. Toch prefereren velen de bioscoop want er is geen afleiding, beeld en geluid zijn van superieure kwaliteit, en er is de magie van een gezamenlijke ervaring in het donker. Volgens een meting in november 2018 gaf 53% de voorkeur aan het theater en 30% aan streamingdiensten. Tijdens de coronalockdowns was er geen keuze. Maar zes maanden na het begin van de pandemie liet een Nederlands onderzoek een sterk gestegen behoefte aan bioscoopbezoek zien: 60% verkoos de bioscoop en in het geval van blockbusters zelfs 83%.

Het nieuwste vergelijkende onderzoek is gedaan door vier internationale wetenschappers, waarvan eentje uit Rotterdam: Berend Wierenga van de Erasmus Universiteit. Zij keken naar de imdb-waardering van 148 films die zijn uitgebracht tussen januari 2018 en februari 2020 – allemaal pre-corona dus. Het gaat alleen om titels met minstens honderd reacties in zowel de periode van de theatrale release window als de periode na videorelease.

De resultaten laten een structurele voorkeur zien voor filmkijken in het theater. In de bioscoop scoren films hoger dan wanneer ze op klein scherm worden bekeken. Het verschil in waardering is het grootste voor films met een groot productiebudget.

Dat laatste mag een waarschuwing zijn voor de grote filmstudio’s die deze dure producties maken. Tijdens de coronapandemie zijn ze grootschalig overgestapt op gelijktijdige of zelfs exclusieve release van grote titels via streamingplatforms. Maar dat levert dus lagere waarderingscijfers op. En aangezien vroege reviews de latere box office opbrengsten beïnvloeden, is het een commercieel onverstandige strategie.

Filmstudiobazen kunnen wat dat betreft een voorbeeld nemen aan Tom Cruise. Die hield voet bij stuk en wachtte totdat hij Top Gun: Maverick kon uitbrengen in de bioscoop. Het was met stip de commercieel meest succesvolle film van 2022.