Filmfonds wil iets doen aan gender­on­ge­lijkheid in toeken­ningen

Sweet Dreams voldoet aan het vrouwenquotum: regisseur en scenarist zijn vrouw, net als de helft van het productieteam

Uit recente cijfers van het Filmfonds blijkt in 2023 bijna 70% van het realiseringsbudget naar projecten met een mannelijke regisseur ging. Er wordt nu gestreefd naar een gelijkwaardiger verdeling van geld, met als uiterste noodmiddel het instellen van een quotum.

Dat het niet best gesteld is met de man-vrouwverhoudingen in de Nederlandse film- en av-sector is al langer bekend. Onderzoek van de stichting Vrouwen in Beeld toonde twee jaar geleden aan dat bijna zeven op de tien rollen en functies naar mannen gaan. Het rapport dat hieruit rolde had dan ook de veelzeggende titel Beter is nog niet goed genoeg.

Ook bij de financiering is sprake van een gender gap, blijkt uit de cijfers van het Filmfonds. Het aantal aanvragen met een vrouwelijke producent groeide van 43,7% in 2019 tot 47,6% vorig jaar, maar dat betreft slechts 43,1% van het aangevraagde budget. Ook het aandeel ondersteunde producties met vrouwelijke regisseurs en scenaristen blijft onder de helft steken. De cijfers zijn nog minder rooskleurig als gekeken wordt naar het totale realiseringsbudget. Daarvan belandt nog steeds bijna 70% bij projecten met een mannelijke regisseur.

Het Filmfonds heeft zich tot doel gesteld om voor eind 2026 de verhoudingen te hebben rechtgetrokken. Dan moet bij minstens de helft van de toekenningen voor de ontwikkelingsfase de zogenoemde makers-driehoek (regisseur, scenarist, producent) uit minimaal twee vrouwen bestaan. Eind 2028 moet ook het aantal toekenningen voor realisering binnen alle categorieën meer gelijkwaardig zijn.

Als het reguliere selectieproces niet het gewenste resultaat oplevert, overweegt het Filmfonds een vrouwenquotum in te stellen. In diverse landen is zo’n quotum al gemeengoed. Anna Serner, voormalig CEO van het Filminstituut van Zweden, vertelde als keynote speaker tijdens het congres Point of View (28 april 2022) dat de lancering van 50/50 Over Time in 2012 heeft geleid tot daadwerkelijk meer gelijkheid. Mooie bijkomstigheid is dat de grotere diversiteit op sets kwalitatief betere films opleverde, waardoor Zweden internationaal weer meetelt.