Berlinale 2023: De winnaars

Alleen maar Europese winnaars in de hoofdcompetitie van de Berlinale, waar de enige documentaire in de selectie, Sur l’Adamant van Nicolas Philibert, de Gouden Beer won.

De Franse filmmaker Nicolas Philibert heeft met zijn documentaire Sur l’Adamant de Gouden Beer gewonnen op de 93e editie van de Berlinale. Tot verrassing van velen, want in een festival waar toch al weinig films boven het maaiveld uitstaken, had vrijwel niemand deze bescheiden documentaire op de radar als mogelijke winnaar.

De jury onder leiding van Kristen Stewart en verder bestaand uit acteur Golshifteh Farahani, casting director Francine Maisler en regisseurs Valeska Grisebach, Radu Jude, Carla Simón en Johnnie To zag er meer in. Sur l’Adamant draait om een drijvende dagopvang voor mensen met psychologische problemen, op een boot in de Seine in hartje Parijs. Wie weet is de bekroning de opmaat voor een even groot succes als Philiberts twintig jaar oude arthouse-hit Être et avoir.

Opvallend genoeg in Sur l’Adamant al de tweede documentaire op rij die de hoofdprijs binnensleept op een Europees A-festival. Afgelopen september won All the Beauty and the Bloodshed van Laura Poitras al de Gouden Leeuw in Venetië.

In de zeven Zilveren Beren die in verschillende categorieën werden uitgereikt, kwamen vervolgens vrijwel alle favorieten alsnog aan bod, van Christian Petzolds sterke Roter Himmel tot aan het de meningen verdelende filmexperiment Mal viver, dat vergezeld ging van de zusterfilm Viver mal in de sectie Encounters. Daar viel hij niet in de prijzen; de winnaar was Here van de Belgische regisseur Bas Devos, een innemend en zeer filmisch kleinood.

Alle acht de prijzen in de hoofdcompetitie gingen naar West-Europese films, waarvan twee uit Frankrijk en zelfs drie uit Duitsland. Dat is op zichzelf al het opmerken waard, maar extra opvallend in een festival als de Berlinale, dat zich van oudsher sterk maakt als thuis voor de wereldcinema.

Een bescheiden Nederlands succes was er bij de Teddy Awards, de prijzen voor queer representatie die op meerdere festivals worden uitgereikt en die uit het volledige festivalprogramma selecteren. Uit die selectie kreeg Vicky Knight een juryprijs voor haar hoofdrol in Silver Haze van Sacha Polak.

Alle winnaars

Hoofdcompetitie
Gouden Beer: Sur l’Adamant (Nicolas Philibert)
Zilveren Beer, grote juryprijs: Roter Himmel (Christian Petzold)
Zilveren Beer, juryprijs: Mal viver (João Canijo)
Zilveren Beer, beste regie: Philippe Garrel voor Le grand chariot
Zilveren Beer, beste hoofdrol: Sofía Otero in 20.000 especies de abejas (Estibaliz Urresola Solaguren)
Zilveren Beer, beste bijrol: Thea Ehre in Bis ans Ende der Nacht (Christoph Hochhäusler)
Zilveren Beer, beste scenario: Angela Schanelec voor Music
Zilveren Beer, opvallende artistieke bijdrage: Hélène Louvart voor het camerawerk in Disco Boy (Giacomo Abbruzzese)

Encounters
Beste film: Here (Bas Devos)
Beste regisseur: Tatiana Huezo voor El eco
Speciale juryprijs (ex aequo): Orlando, ma biographie politique (Paul B. Preciado) en Samsara (Lois Patiño)

Documentaireprijs
Beste documentaire: El eco (Tatiana Huezo)
Speciale vermelding: Orlando, ma biographie politique (Paul B. Preciado)

Gwff-prijs
Beste debuut: Adentro mío estoy bailando (Leandro Koch & Paloma Schachmann)
Speciale vermelding: The Bride (Myriam U. Birara)

Berlinale Shorts
Gouden Beer, beste korte film: Les chenilles (Michelle & Noel Keserwany)
Zilveren Beer, kortfilm juryprijs: Marungka tjalatjunu (Matthew Thorne & Derik Lynch)
Speciale vermelding: It’s a Date (Nadia Parfan)

Berlinale Series
Beste serie: The Good Mothers (Julian Jarrold & Elisa Amoruso)
Speciale vermelding: Arkitekten (Kerren Lumer-Klabbers)

Generation Kplus
Kristallen Beer: Sweet As (Jub Clerc)
Speciale vermelding: Zeevonk (Domien Huyghe)
Kristallen Beer, beste korte film: Closing Dynasty (Lloyd Lee Choi)
Speciale vermelding: Deniska umřela (Philippe Kastner)
Grand Prix van de internationale jury: Mimi (Mira Fornay)
Speciale vermelding: L’amour du monde (Jenna Hasse)
Speciale juryprijs, beste korte film: Waking Up in Silence (Mila Zhluktenko & Daniel Asadi Faezi)
Speciale vermelding: Xiaohui he ta de niu (Xinying Lao)

Generation 14plus
Kristallen Beer: Adolfo (Sofía Auza)
Speciale vermelding: And the King Said, What a Fantastic Machine (Axel Danielson & Maximilien van Aertryck)
Kristallen Beer, beste korte film: Man khod, man ham miraghsam (Mohammad Valizadegan)
Speciale vermelding: Szemem sarka (Domonkos Erhardt)
Grand Prix van de internationale jury: Hummingbirds (Silvia Del Carmen Castaños & Estefanía “Beba” Contreras)
Speciale vermelding: Mutt (Vuk Lungulov-Klotz)
Speciale juryprijs, beste korte film: Infantaria (Laís Santos Araújo)
Speciale vermelding: Incroci (Francesca De Fusco)

Onafhankelijke juries
Oecumeunische jury, Hoofdcompetitie: Tótem (Lila Avilés)
Oecumeunische jury, Panorama: Sages-femmes (Léa Fehner)
Oecumeunische jury, Forum: Jaii keh khoda nist (Mehran Tamadon)
Oecumeunische jury, speciale vermelding: Sur l’adamant (Nicolas Philibert)
Fipresci-jury, hoofdcompetitie: The Survival of Kindness (Rolf de Heer)
Fipresci-jury, Encounters: Here (Bas Devos)
Fipresci-jury, Panorama: Stille liv (Malene Choi)
Fipresci-jury, Forum: Între revoluții (Vlad Petri)
Teddy Award, beste speelfilm: All the Colours of the World Are Between Black and White (Babatunde Apalowo)
Teddy Award, beste documentaire/essayfilm: Orlando, ma biographie politique (Paul B. Preciado)
Teddy Award, beste korte film: Marungka tjalatjunu (Matthew Thorne & Derik Lynch)
Teddy Award, juryprijs: Vicky Knight als hoofdrolspeler van Silver Haze (Sacha Polak)
Cicae Art Cinema Award, Panorama: Das Lehrerzimmer (İlker Çatak)
Cicae Art Cinema Award, Forum: El rostro de la medusa (Melisa Liebenthal)
Gilde-filmprijs: 20.000 especies de abejas (Estibaliz Urresola Solaguren)
Label Europa Cinemas: Das Lehrerzimmer (Ilker Çatak)
Caligari-filmprijs: De facto (Selma Doborac)
Vredes-filmprijs: Sieben Winter in Teheran (Steffi Niederzoll)
Amnesty International filmprijs: Al murhaqoon (Amr Gamal)
Heiner Carow-prijs: Fabian Stumm voor het scenario van Knochen und Namen
Compass-Perspektive-prijs: Sieben Winter in Teheran (Steffi Niederzoll)
Speciale vermelding: El secuestro de la novia (Sophia Mocorrea)
Ag bioscoopgilde – Cinema Vision 14plus: And the King Said, What a Fantastic Machine (Axel Danielson & Maximilien Van Aertryck)

Overige prijzen
Panorama publieksprijs, speelfilm: Sira (Apolline Traoré)
Panorama publieksprijs, documentaire: Kokomo City (D. Smith)
Berliner Morgenpost lezersjury: 20.000 especies de abejas (Estibaliz Urresola Solaguren)
Tagesspiegel lezersprijs: Orlando, ma biographie politique (Paul B. Preciado)