Toronto 2024: Winnaars
Wilfred Okiche doet voor Filmkrant verslag van de 49e editie van het filmfestival van Toronto. In deze derde en laatste bijdrage een blik op enkele winnaars van het festival.
Editie 2024 van het Toronto International Film Festival (TIFF) sloot op zondag 15 september af met de prijsuitreiking. The Life of Chuck, een hartverwarmende verfilming door Mike Flanagan van het gelijknamige korte verhaal van Stephen King, greep de felbegeerde publieksprijs.
Op het spectrum van King-verfilmingen zit The Life of Chuck dichter bij het hartverwarmende Stand by Me dan de horror van Flanagans eerdere Doctor Sleep. De film is verdeeld in drie aktes, die in omgekeerde volgorde een levensverhaal vertellen. De Britse acter Tom Hiddleston is de spil van een ensemblecast met verder onder meer Chiwetel Ejiofor, Karen Gillan en Mark Hamill.
De film opent bij Ejiofors personage Marty, een leraar die wanhopige pogingen doet kinderen les te geven in een gehucht in een postapocalyptisch Amerika. Net als bij de rest van de inwoners wordt Marty’s nieuwsgierigheid gewekt door een strategisch geplaatst billboard waarop een bebrilde man genaamd Charles ‘Chuck’ Krantz (Hiddleston) wordt bedankt voor “39 fantastische jaren”.
Het tweede deel van de film toont de titelfiguur als jongere volwassene, door Hiddleston gespeeld met een kwieke tred. Een vrolijke danssequentie waarin Chuck een spontane swing doet met een meisje op straat is een hoogtepunt van dit deel, en misschien wel de hele film. Het derde deel toont hoe Chuck opgroeit bij zijn grootvader (Hamill) en hoe hij leert om via dans tragedie het hoofd te bieden.
Op artistieke gebied was het zoetsappige Life of Chuck zeker geen hoogvlieger in de pakweg 280 films tellende TIFF-selectie van dit jaar. Films als Emilia Pérez, de musical-misdaadfilm van Jacques Audiard, en Sean Bakers sekswerkersdrama Anora, die beiden in première ging in Cannes en door het publiek van Toronto op plaats twee en drie werden gezet, waren sterker. Maar de publieksprijs is een populariteitswedstrijd en de levenslust en sentimentaliteit van Flanagans film werd door de bezoekers omarmd.
Onder de documentaires was het geen verrassing dat The Tragically Hip: No Dress Rehearsal de prijs pakte. Deze vierdelige docu speelde immers een thuiswedstrijd. Hij vertelt uitvoerig het verhaal van de iconische Canadese rockband The Tragically Hip en werd geregisseerd door Mike Downie, de broer van Gord Downie, de betreurde zanger van de band. Met een combinatie van nooit eerder gezien, door vrienden en familie beschikbaar gesteld archiefmateriaal en nieuwe interviews wordt de film een mix van een ooggetuigenverslag en een meer afstandelijke reconstructie.
No Dress Rehearsal schetst de weg naar succes die de band aflegde, inclusief de bijbehorende machtsstrijden, creatieve meningsverschillen en de bittere realiteit van het tourleven. Ook de dood van Gord Downie, die in 2017 overleed aan een hersentumor, en de daaropvolgende keuze van de rest van de band om niet meer onder de naam The Tragically Hip op te treden, komen uiteraard aan bod. No Dress Rehearsal graaft in de mythe en duikt daaruit een emotioneel en flatterend beeld op van een groep muzikanten die uitgroeide tot nationale helden door het doodgewone Canadese leven te vangen.
De FIPRESCI-jury (waar ook ondergetekende lid van was), afgevaardigd door de internationale federatie van filmcritici, gaf haar prijs in de Discovery-sectie van het festival aan Mother Mother, het zelfverzekerde debuut van de Somalisch-Canadese hiphopgrootheid K’naan Warsame. Grotendeels handheld en in confronterende close-ups gedraaid door DoP César Charlone (The Constant Gardener) dompelt Mother Mother je diep onder in de wereld waarbinnen de personages worstelen met het morele dilemma dat Warsame’s doordachte scenario ze oplegt.
Weduwe Qalifo (Maan Youssouf Ahmed) en haar enige zoon Asad (Elmi Rashid Elmi) hebben een leven opgebouwd op een kamelenboerderij in een afgelegen gemeenschap op het platteland van Somalië. Asad groeit op onder de schaduw van de gewelddadige reputatie van zijn overleden vader. Maar als hij ontdekt dat zijn vriendin een iets heeft met de Amerikaanse toerist Liban (Hassan Najib) is een confrontatie onvermijdelijk.
Je zou Mother Mother simplistisch kunnen omschrijven als een verhaal dat moederschap viert. Maar Warsame raakt aan zo veel meer – de economische, sociale en sprituele verbindingen tussen mensen. Zijdelings komen de politieke problemen van Somalië aan bod, maar in de kern draait het om de mensen die binnen die sociale orde moeten leven en overleven. Bovendien biedt de film interessante overdenkingen rond hoe geweld – dat overigens niet in beeld komt – de relatie van de diaspora met het thuisland verstoort.
In de tweede akte neemt Mother Mother een onverwachte wending. In alle rust groeit de film vervolgens uit tot een parabel over vergeving, tweede kansen en de grenzen van gerechtigheid.
Lees ook Wilfred Okiche’s eerdere verslagen van TIFF 2024. Lees hier de oorspronkelijke Engelse versie van deze tekst.
Alle winnaars van TIFF 2024
Publieksprijs: The Life of Chuck (Mike Flanagan)
Publieksprijs Midnight Madness: The Substance (Coralie Fargeat)
Publieksprijs documentaire: The Tragically Hip: No Dress Rehearsal (Mike Downie)
Platform-competitie, hoofdprijs: They Will Be Dust (Carlos Marques-Marcet)
Platform-competitie, eervolle vermelding: Sylvia Chang in Daughter’s Daughter (Huang Xi)
Beste Canadese film: Shepherds (Sophie Deraspe)
Short Cuts-prijs, beste internationale kortfilm: Deck 5B (Malin Ingrid Johansson, Zweden)
Short Cuts-prijs, eervolle vermelding: Quota (Job, Joris & Marieke, Nederland)
Short Cuts-prijs, beste Canadese kortfilm: Are You Scared to Be Yourself Because You Think That You Might Fail? (Bec Pecaut)
FIPRESCI-prijs: Mother Mother (K’naan Warsame)
NETPAC-prijs voor beste Aziatische film: The Last of the Sea Women (Sue Kim)
Beste Canadese ontdekking: Universal Language (Matthew Rankin)
Canadese ontdekking, eervolle vermelding: You are Not Alone (Marie-Hélène Viens & Philippe Lupien)