Prénom Carmen #4

Gewoon een horrorfilm

It Follows

Carmen Felix schrijft over mainstream, genre en niche en gaat heus haar mening niet onder bioscoopstoelen of lounge-banken steken. 

Net als het zaaddodende label van een film die ‘on-Nederlands goed’ zou zijn, krijg ik rillingen over m’n rug als snobs, critici of filmmakers zeggen dat een film ‘genre-overstijgend’ is. Ik dacht eerst altijd dat dit zoiets betekende als ‘genre-overlappend’ of ‘deze film valt binnen meerdere genres’, maar damn, het is veel pretentieuzer dan dat!

Als er wordt gesproken over ‘genre-overstijgend’ dan kun je er bijna altijd van uitgaan dat de maker, recensent, kijker of distributiebobo vindt dat specifiek déze film natuurlijk veel beter en vooral meer highbrow is dan andere titels uit hetzelfde genre. Ultiem voorbeeld is in deze het vaak belachelijk gemaakte genre horror. De Engelse term ‘elevated horror’ betekent grofweg: horrorfilms die niet zo trashy, lowbrow of ordinair zijn als veel onbenullige mensen denken. Elevated horror is horror voor mensen die een stijve pik krijgen van Oscar-lijstjes en Cineville-passen. Elevated horror is hoe men in ‘de business’ gewoon goede horrorfilms aan een groter publiek probeert te verkopen, waarbij ze tegelijkertijd even met hun lompe poten andere, eerdere horrorfilms de grond in trappen. 

Natuurlijk, er worden films gemaakt die écht een goede mix van verschillende genres zijn en waarvan je denkt dat het horror is tot je ze bekijkt en erachter komt dat het eigenlijk een breakup movie slash vakantiefilm slash bizarre tripthriller is – ik kijk naar jou Ari Aster – en die krijgen een pass. Maar Asters eerste film Hereditary is toch gewoon een straight up horrorfilm? En toch werd Hereditary (nu op je Netflix, kijk) destijds met veel bombarie gelanceerd als een ‘familiedrama dat zich ontpopt tot nachtmerrie’. Oké, kan een keer gebeuren. Maar ik heb toch echt een horrorfilm gezien. Hetzelfde geldt voor andere titels van de afgelopen jaren zoals The Witch, A Quiet Place, It Follows en zelfs de nieuwe Pet Sematary (gebaseerd op een boek van horrordaddy Stephen King). Allemaal films die min of meer aan ons worden gepitcht als ‘beter dan horror’. 

En wat er vervolgens gebeurt bij die hard horrorfans (ik noem geen namen maar ik heb het misschien over mezelf) is dat je verwachtingen hartstikke weird worden: 

Waar ga ik nu heen? Is het weer zo’n arthouse waar rond de 88e minuut een druppeltje bloed vloeit? Noemen ze het elevated horror omdat er geen reet in gebeurt of omdat deze film zo enorm andere horrors overstijgt? Zijn mijn verwachtingen niet te hoog na al dat vijfsterrengeweld van gerenommeerde kranten die zich anders nooit aan een ‘ordinaire’ horror wagen maar nu opeens door een megafoon tetteren dat It Follows het beste is wat het genre de afgelopen jaren heeft voortgebracht? Wie ben ik?

Ik raak ervan in de war en wil, al is het maar uit respect voor de honderden niet-elevated horrorfilms die ik in m’n leven heb gezien en waar ik ondanks wisselende kwaliteit toch zo intens van heb genoten, dat we stoppen met die term. Iets is horror of niet. Hou me niet voor de gek met omslachtige terminologie en vooral: doe iets aan dat minachtende toontje, daar is niks sympathieks aan. 

Geschreven door Carmen Felix