Het nieuwe kijken #63

Man/Vrouw

The Favourite

Is er iets aan het veranderen in de dominantie van mannelijke personages in films? In Roma, genomineerd voor een Oscar voor beste film, hebben mannen maar tien procent van de spreektijd. Terugdenkend aan de film kan ik me alleen een afwezige vader, zwijgend in een grote lawaaiige auto herinneren.

Vooral een moeder en haar twee dienstmeisjes komen aan het woord. Niet dat Roma het moet hebben van z’n gedenkwaardige dialogen. Maar de man/vrouwverdeling steekt opvallend af tegen het gemiddelde. Gemiddeld hebben vrouwen namelijk maar 30 procent van de spreektijd in films. Onbegrijpelijk als je denkt aan de samenstelling van de wereldbevolking. In The Favourite, ook een prominente Oscar-kanshebber, pakken de vrouwelijke hoofdrolspelers bijna 70 procent van de spreektijd, op een verrukkelijke manier. De mannen in de film zijn stuk voor stuk lachwekkende personages die de tweede viool spelen naast het knetterende spektakel van Olivia Colman, Emma Stone en Rachel Weisz.

De cijfers komen van de Zweedse startup Ceretai, dat technologie heeft ontwikkeld om mannen- en vrouwenstemmen in films automatisch te onderscheiden. In een tv-gids of streaming service zou je met dank aan hun data kunnen zien hoe goed de film die je gaat kijken scoort qua diversiteit. Zenderbazen kunnen met deze kennis hun programmering evenwichtiger maken. Over kwaliteit hoeft de man/vrouwverhouding niet meteen iets te zeggen. Een film waarin vooral vrouwen aan het woord komen of die 50/50 verdeeld is qua spreektijd kan natuurlijk een draak van een film zijn.

Toch zijn er, naast de flagrante oneerlijkheid, redenen voor filmproducten en distributeurs om zulke statistiek serieus te nemen. Volgens de Amerikaanse organisatie seejane.org leveren familiefilms met vrouwelijke hoofdrolspelers 38 procent meer op dan familiefilms met alleen mannelijke hoofdrollen. De onderzoekers vergeleken de 100 meest lucratieve familiefilms in 2017. In hetzelfde onderzoek kwam naar voren dat mannen in deze selectie films nog altijd twee keer zo lang aan het woord waren als vrouwen. Zou het feit dat 92 procent van de regisseurs man is hier iets mee te maken kunnen hebben?