Het nieuwe kijken #51

Stille revolutie

Minority Report

Ebele Wybenga bericht maandelijks over wat hem opvalt op het kruisvlak van cinema en beeldcultuur.

Er heeft zich op straat een stille revolutie voltrokken. Waren reclameborden tot voor kort niet veel meer dan een groot vel papier in een verlichte vitrine, nu zijn we in de openbare ruimte omringd met schitterende digitale schermen. Er is haast geen winkelstraat of station meer zonder manshoge platte beeldschermen die bewegende reclames laten zien. De Coca-Cola Kerstmistruck rijdt nu werkelijk met flonkerende lichtjes op je af. De Staatsloterij vertoont gewone mensen die dansjes van verlangen doen, denkend aan de talloos veel miljoenen die ze kunnen winnen in de nieuwjaarstrekking.

Digitale outdoor-reclame neemt dezelfde plek in als de papieren voorganger. Daardoor viel deze verandering in het straatbeeld me pas op toen hij zo goed als voltooid was. Ineens beweegt alles. De tijden zijn voorbij dat je bij jouw bushalte wekenlang dezelfde poster zag. De vorige oplossing, een rol met schoksgewijs verschuivende posters, waardoor je soms alleen de onderste en bovenste helft van twee verschillende advertenties zag, is straks niets meer dan een retrofiele herinnering.

Ik moet denken aan de utopische Spielberg film Minority Report, waarin holografische reclames klanten herkennen aan hun iris en persoonlijk groeten. Zoals zoveel dingen in deze film uit 2001 is het moment aangebroken dat de sciencefiction van toen nu technisch mogelijk is. Stel dat die digitale schermen in de gaten hebben wie er allemaal in de buurt zijn, alleen al door het detecteren van hun smartphones. Ze kunnen dan als er een bus Chinezen langsloopt een advertentie in het Chinees laten zien. Of een reclame voor Weight Watchers aan een voorbijganger die door de ingebouwde camera herkend wordt als iemand met overgewicht. Alle behavioral targeting-data die dankzij online en mobiel gedrag van consumenten verzameld worden, kunnen gebruikt worden om ‘relevante’ reclame in de openbare ruimte te laten zien. Zoals altijd met zulke innovaties: we willen dit niet, maar het kan wel, dus is de kans groot dat het gaat gebeuren. Het ClearChannel-netwerk heeft al 10.000 digitale schermen verspreid over Europa en Azië. Voor je het weet worden we ook in de buitenlucht persoonlijk aangesproken zoals we online gewend zijn. De uitdaging is om op tijd de opt-out-knop te vinden.

Geschreven door Ebele Wybenga