Focus: Meet the Archive 2024

Eye Filmmuseum bezit en beheert 55 duizend films. Wie wil weten wat daarbij komt kijken, kan zaterdag terecht op Meet the Archive. Curatoren presenteren nieuwe ontdekkingen en laten zien wat er achter de (archief)schermen gebeurt.

Meet the Archive opent met de korte documentaire De poppen uit Dollywood (Piet Dirkx). Daarin gaat het over de collectie van ruim zevenhonderd poppen die tussen 1942 en 1972 gebruikt werden in de poppenfilms van Joop Geesinks studio Dollywood. De film, die wordt ingeleid, geeft inzicht in hoe de poppen en de poppenfilms gemaakt werden.

Van een andere orde is de Nederlandse vertoningsgeschiedenis van de korte Franse film Nathalie (Anne Dastrée, 1966, 30 minuten). Curator Rommy Albers doet uit de doeken hoe er werd omgesprongen met de film, die gaat over een dag in het leven van een veertienjarig meisje waarin ook haar ontluikende seksualiteit aan de orde komt. De film is te zien geweest in een bioscoop- en televisieversie, die sterk van elkaar verschilden. Programmeurs zagen er geen been in om flink de schaar te hanteren.

Het programma Activistische film: De Rode Lantaren & Cinemien staat in het teken van de maatschappijkritische cinema van de jaren zestig en zeventig. Te zien zijn, met inleidingen, een paar korte films van het activistische collectief Amsterdams Stadsjournaal en Utrechtse filmcollectief De Rode Lantaren. Ook is er aandacht voor de eerste Internationale Feministische Film en Video Conferentie in 1981 in Amsterdam. Distributeur Cinemien was de organisator van het evenement, dat meer dan tweehonderd deelnemers trok uit ruim dertig landen uit alle windstreken. Een vroeg hoogtepunt in het bestaan van Cinemien.

In Eye Beyond Eye gaat het over voorbeelden van samenwerking met externe partners die gebruikmaken van de Eye-collectie. Ginta Tinte Vasermane, artist in residence in Eye, presenteert een work in progress met interpretaties van de resultaten van haar onderzoek naar slapstick en vaudevillefilms.

Ook is er de presentatie van het boek Archival Film Curatorship: Early and Silent Cinema from Analog to Digital. Daarin onderzoekt de Londense filmwetenschapper Grazia Ingravalle filmarchieven op het snijvlak van institutionele geschiedenis, geschiedschrijving rond vroege- en stille film en archiefcuratorschap.

Filmmaker Mirella Muroni presenteert, na een korte introductie over hergebruik van archiefmateriaal, in haar work in progress archiefmateriaal in combinatie met fictieve verhalen over vrouwen van kleur. De bedoeling is dat dit project uitmondt in een tiendelige serie korte films, die de afwezigheid van zwarte vrouwen in gearchiveerd Nederlands filmerfgoed met terugwerkende kracht herstellen. Dit alles tegen de achtergrond van de discussie over dominante en onzichtbare groepen in visuele representatie.

In Exploring the Fantastical World of the De Nooijers zijn na een inleiding drie digitale restauraties te zien van vroege films van Paul, Menno en Françoise de Nooijer. De restauratie maakt onderdeel uit van een conserveringspilot naar de beste manier om autonome werken van kunstenaars te archiveren. Ook wordt Is Heaven Blue?#2 vertoond, de laatste film van de De Nooijers. Dit programma-onderdeel sluit af met Living Screens, dat inzicht geeft in de werkwijze van de De Nooijers op het snijvlak van film, fotografie en beeldende kunst.

Meet the Archive eindigt met de vertoning van Obsessed with Light (2023), een documentaire over dans- en lichtpionier Loïe Fuller (1862-1928). Zij bracht als performer en uitvinder een revolutie teweeg in de beeldcultuur van de vroege twintigste eeuw. Haar opkomst en populariteit vielen samen met het begin van de cinema. Fullers performance en lichtspektakel Serpentine Dance werd iconisch onder vroege filmmakers, die in hun films de schitterende lichteffecten imiteerden. De documentaire toont ook de invloed van Fullers werk op popbands, zangers en kunstenaars, onder wie de Red Hot Chili Peppers, Taylor Swift, William Kentridge en de (Amsterdamse) Studio Drift. Na de vertoning van Obsessed with Light is er een op video opgenomen toelichting op de film te zien van de regisseurs Zeva Oelbaum en Sabine Krayenbühl.

Meet the Archive | 25 mei 2024 | Eye Filmmuseum, Amsterdam