Focus: Van goden en mensen
Jason and the Argonauts
Een filmfestival over goden was er nog niet, maar door een misschien hemelse ingeving gaat dat veranderen. Studio/K presenteert namelijk de eerste editie van het filmfestival Van goden en mensen. Met vijf films en lezingen onderzoekt het de relatie tussen klassieke (goden)verhalen en de moderne tijd.
Met de wetenschappelijke kennis zit het alvast goed op het festival Van goden en mensen, want de initiatiefnemers Studio/K en De Groene Amsterdammer schakelden classici in bij de keuze van de films. Ook verzorgen deze historici lezingen bij de films, die gezien door de lens van de klassieke Oudheid soms tot nieuwe interpretaties leiden. Een gevalletje hineininterpretieren of zinnige nieuwe inzichten? Is kolonel Kilgore (“I love the smell of napalm in the morning”) in Coppola’s Apocalypse Now (1979) een moderne versie van de monsterlijke cycloop in Homerus’ Odyssee, zoals de festivalorganisatoren stellen? Het komt vast aan bod in het gesprek na de film over de raakvlakken tussen de Oudheid en Hollywood.
Interessant is ook de interpretatie van Hitchcocks Vertigo (1958) als een variant op de mythe van Pygmalion over een beeldhouwer die verliefd wordt op zijn eigen kunstwerk. Kunnen we die mythe en Vertigo beide zien als voorbeelden van de male gaze? Een lezing en een gesprek na de twee vertoningen van de film geven mogelijk het antwoord.
In Jason and the Argonauts (Don Chaffey, 1963) is de Griekse held Jason op zoek naar het gulden vlies, dat hem het koningschap moet opleveren. Dat gaat niet zonder slag of stoot, want onderweg moet hij afrekenen met een bronzen reus, een meerkoppig slangenmonster en een leger skeletten. Het verband met onze tijd? Fijn dat ook bij de twee vertoningen van deze film lezingen zijn.
Uitleg en duiding krijgen we ook bij Hercules in the Haunted World (Mario Bava, 1961) en Vaghe stelle della Orsa/Sandra of a Thousand Delights (Luchino Visconti, 1965). In die laatste film gaat een door de nazi-bezetting van Italië getraumatiseerde vrouw zoals Elektra in de Griekse tragedie op zoek naar wraak.