Focus: Caraïbische Filmdag

Hoe staat de filmcultuur er in Caraïbisch Nederland voor? Werkgroep Caraïbische Letteren presenteert op 2 juni in Slachthuis Filmtheater een Caraïbische Filmdag. Te zien is een selectie oude en nieuwe Caraïbische films. Ook zijn er q&a’s met makers.

Krijgt de filmcultuur op de Antillen eindelijk meer aandacht vanuit Nederland? Het lijkt erop met de recente oprichting door het Filmfonds van Studio Caribe. Het doel is het financieren van Antilliaanse korte films. Toevallig vestigt ook de Caraïbische Filmdag de aandacht op de filmcultuur in de Antillen.

De dag opent met De indiaan baarde een neger (1992) van filmmaker en producent Sherman de Jesus. Het drieluik portretteert de Curaçaose schrijvers Boeli van Leeuwen, Tip Marugg en Frank Martinus Arion en onderzoekt hun drijfveren. In de speelfilm Plantage Tamarinde (Michael Forlong, 1964) raakt een witte familie op Curaçao in crisis als de plantage die het exploiteert niet rendabel meer is. De patriarch, gespeeld door toneellegende Albert van Dalsum, krijgt het nog moeilijker als zijn dochter met een zwarte man trouwt. De film oogt nu als een curieus voorbeeld van andere tijden. Zo zagen de makers er blijkbaar geen probleem in om inwoners van Curaçao door donker geschminkte witte Nederlandse acteurs te laten spelen.

De uitstekende documentaire Stones Have Laws (Lonnie van Brummelen, Siebren de Haan & Tolin Alexander, 2018) toont de bezielde wereld van de Surinaamse Marrons. Deze afstammelingen van gevluchte slaafgemaakten maken geen onderscheid tussen levende en niet-levende wezens. Zij ervaren de natuurlijke omgeving als een levend organisme. De film laat ook zien hoe hun levenswijze bedreigd wordt door vervuilende industriële activiteiten van multinationals.

Ook te zien is Yubismo (Corry van Heijningen, 2022), een documentaire over de Curaçaose beeldend kunstenaar Yubi Kirindongo, die zich toelegt op recycled art, vergezeld door de korte films Kima Momo (Ryan Oduber & Alydia Wever) en Muhé Frida (Felix de Rooy). Ten slotte is er een special met drie korte films. Buskando/Op zoek (René van Nie, 1973) onderzoekt wat er op de Antillen nog over is van de in verzetsleider Tula gesymboliseerde vrijheidsdrang. In het op een gedicht gebaseerde E leyenda di Buchi Fil (De legende van Buchi Fil, German Gruber, 2008) probeert een plantagehouder de wil van een slaafgemaakte te breken door zijn geliefde te verkopen. En in La última ascensión (Kevin Osepa, 2022) vangt een jonge visser na een wonderlijke ontmoeting met een geheimzinnige figuur meer vis dan ooit eerder. De film won het Gouden Kalf voor beste korte film.

Caraïbische Filmdag | 2 juni 2024 | Slachthuis Filmtheater, Utrecht